اثر فرآيندهاي حرارتي تف دادن و اكسترود كردن بر تركيب شيميايي، بخش‌هاي تجزيه پذيري و قابليت هضم روده‌اي ماده خشك و پروتئين خام دانه سويا به روش كيسه‌هاي نايلوني

اين پژوهش به منظور بررسي اثر فرآيندهاي حرارتي تف دادن و اكسترود كردن بر تركيب شيميايي، بخش‌هاي تجزيه پذيري و قابليت هضم روده‌اي ماده خشك و پروتئين خام دانه سويا انجام شد. تركيب شيميايي،‌ بخش‌هاي نيتروژن‌دار، فعاليت اوره‌آز، پروتئين قابل متابوليسم، خصوصيات تجزيه پذيري و قابليت هضم شكمبه اي ـ روده‌اي ماده خشك و پروتئين خام دانه سوياي خام و عمل آوري شده تعيين شد. در طي فرآيند اكسترود كردن، دانه سويا به مدت 3020 ثانيه در دماي 160150 درجه سانتي‌گراد عمل آوري شد. در فرآيند تف دادن، دانه سويا به مدت 15 دقيقه در دماي 145 درجه سانتي‌گراد حرارت داده شد و به مدت 45 دقيقه داخل مخزن نگهدارنده جهت ذخيره سازي حرارتي باقي ماند. فراسنجه‌هاي تجزيه‌ پذيري نمونه‌ها پس از انكوباسيون به مدت صفر، 2، 4، 8، 16، 24 و 48 ساعت در شكمبه 2 رأس گاو براون سوئيس داراي فيستولا اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد فرآيند تف دادن و اكسترود كردن با كاهش ميزان رطوبت سبب افزايش درصد ماده خشك دانه سويا گرديد اما تغيير محسوسي بر ديگر تركيبات شيميايي (پروتئين خام، چربي خام، خاكستر، فيبر نامحلول در شوينده خنثي، فيبر نامحلول در شوينده اسيدي) دانه سويا نداشت. عمل آوري حرارتي سبب افزايش ميزان پروتئين حقيقي دانه سويا شد و ميزان نيتروژن نامحلول در شوينده خنثي دانه سويا را نيز تحت تأثير قرار نداد. همچنين ممانعت كننده اوره آز دانه سويا غير فعال شد كه در نتيجه سبب افزايش قابليت هضم پروتئين روده‌اي گرديد و در اثر عمل آوري حرارتي نيز ميزان پروتئين قابل متابوليسم دانه سويا به طور معني داري افزايش يافت. بنابراين فرآيند تف دادن و اكسترود كردن بخش سريع تجزيه و ثابت نرخ تجزيه ماده خشك و پروتئين خام دانه سويا را كاهش داد و با كاهش در ميزان ناپديد شدن شكمبه‌اي و افزايش قابليت هضم بعد از شكمبه‌اي ماده خشك و پروتئين خام دانه سويا تجزيه پذيري دانه سويا بهبود يافت. بنابراين فرآيندهاي حرارتي تف دادن و اكسترود كردن راهبرد مناسبي در كاهش تجزيه پذيري شكمبه‌اي دانه سويا و تامين پروتئين عبوري مورد نياز گاوهاي شيري مي‌باشد. عمل آوري حرارتي مي‌تواند با حفاظت پروتئين دانه سويا از دسترسي ميكروب‌ها در شكمبه، روش مؤثري در افزايش بازده استفاده از پروتئين با ارزش دانه سويا باشد.