نفروتاكسيسيته ناشي از ماده حاجب يد دار تزريقي پس از انجام سي تي اسكن و عوامل موثر بر آن

Contrast-Induced Nephropathy Following CT Scan and Its Associated Factors

سابقه و هدف: نفروتاكسيسيته ناشي از ماده حاجب(CIN) ناشي از يك عارضه شايع بوده و به يك عامل مهم بيماري و مرگ و مير بيمارستاني تبديل شده‌است. هدف اين مطالعه، تعيين ميزان بروز CIN پس از انجام سي‌تي اسكن با تزريق وريدي و شناسايي ريسك فاكتورهاي موثر برآن مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي- مقطعي بر روي 100 بيمار مراجعه‌كننده به بيمارستان امام خميني پس از انجام سي‌تي اسكن با تزريق ماده حاجب در سال 1395 انجام شد. فاكتورهاي پيشگويي‌كننده‌ي بروز CIN به‌صورت متغيرهاي دموگرافيك، سابقه بيماري زمينهاي، مصرف داروهاي همزمان و يافته‌هاي آزمايشگاهي با نرم‌افزار SPSS.20 مورد تجزيه ‌و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: در مطالعه‌ي حاضر با در نظر گرفتن افزايش در غلظت كراتينين سرمي پايه بيش تر از 25 درصد يا mg/dl 5/0 در طي 48 ساعت پس‌از تزريق ماده حاجب به‌عنوان شاخصي از بروز CIN، ميزان بروز 7 درصد تشخيص داده شد. نرخ بروز CIN در افراد با فشارخون بالا (028/0= P) و افرادي كه داروهاي ARBs مصرف مي‌كردند (019/0= P) به‌طور معني‌داري متفاوت بود. در اين مطالعه BUN و GFR به‌موازات هم به‌عنوان ماركرهاي دقيق‌تري نسبت به كراتينين در پيش‌بيني بروز CIN بودند. با اين تفاوت كه BUN داراي حساسيت بالاتر و ويژگي پايين‌تر است در حالي كه eGFR ويژگي بالاتر و حساسيت كم تري را نشان داد. استنتاج: در كنار فشار خون بالا و مصرف ARBs به‌عنوان مهم‌ترين ريسك فاكتورهاي ابتلا بهCIN شناسايي شده در اين مطالعه، شاهد عملكرد بهتر BUN نسبت به eGFR در پيش‌بيني بروز CIN بوديم. قدرت بالاتر BUN ممكن است متاثر از اندازه بزرگ‌تر مقادير آن و در نتيجه اثر كم‌تر خطاهاي آزمايشگاهي بر روي آن باشد.

Background and purpose: Contrast-induced nephropathy (CIN) as a common complication of administration of contrast media (CM) is a major source of hospital morbidity and mortality. The aim of this study was to determine the incidence of CIN after contrast-enhanced CT scan and identifying the related risk factors. Materials and methods: A cross-sectional study was carried out in 100 patients attending Sari Imam Khomeini Hospital who underwent contrast-enhanced CT scan in 2016. Predictors of CIN were evaluated in four general categories, including demographic variables, underlying diseases, concomitant medications, and laboratory findings. Data were analyzed in SPSS V20. Results: In this study, increase in the concentration baseline serum creatinine of more than 25% or 0.5 mg/dl within 48 hours after the injection of contrast material was considered as an indicator of the incidence of CIN. Accordingly, the incidence rate was 7%. The incidence of CIN was significantly different in patients with and without hypertension (P= 0.028) and patients taking angiotensin II receptor blocking drugs (ARBs) (P= 0.019). Compared to creatinine, BUN and eGFR were both observed to be more accurate in predicting the incidence of CIN. BUN was found to have higher sensitivity and lower specificity while eGFR showed higher specificity and lower sensitivity. Conclusion: In addition to hypertension and the use of ARBs as the major risk factors for the incidence of CIN, BUN was observed to be a better predictor for CIN than eGFR. Higher Efficacy of BUN could have been due to its larger size and therefore fewer laboratory errors.