شاخص تجارت خارجي در رويكرد اسلامي

در مباحث تجارت بين‌الملل، شاخص‌هايي براي سنجش عملكرد كشورها در تجارت خارجي ارائه شده است. اين مقاله به‌دنبال پاسخ به اين سؤال است كه در رويكرد اسلامي، چه شاخصي براي سنجش عملكرد تجارت خارجي مي‌توان ارائه داد؟ بنا به فرضيه مقاله، شاخص‌هاي متعارف تجارت خارجي ناسازگاري‌هايي با رويكرد اسلامي دارند. شاخص پيشنهادي اين مقاله مبتني بر مباني اسلامي و نظريه تجارت خارجي مطلوب در رويكرد اسلامي است. بر اساس نظريه مطرح شده در اين تحقيق، تعيين وضعيت مطلوب تجارت خارجي اسلامي در سه بعد اقلام تجاري، طرف‌هاي تجاري و شرايط تجاري وابسته به ارزيابي ميزان تحقق پنج جهت‌گيري كلي است. بر اين اساس، تجارت خارجي اسلامي بايد موجب جلب منفعت تجاري عمومي، حصول تجارت طيّب، تأمين استقلال تجاري، تقويت همگرايي تجاري اسلامي و تأمين اقتضائات عدالت و انصاف شود. شاخص تركيبي پيشنهادي در اين مقاله متشكل از نماگرهايي است كه جهت‌گيري‌هاي پنج‌گانه بالا را مي‌سنجند.