پوياشناسي روايت محور محيط مسكوني تبيين جايگاه زمان در فرآيند تحول روايت ساكنين

انجام مطالعات رفتاري با تاكيد بر نگاه استفاده كنندگان، نيازمند فهم تأثير محيط بر انسان مي باشد. برخي از اين مطالعات حاكي از آن است كه تأثير محيط بر انسان از واكاوي روايت هاي شكل گرفته در ذهن آن ها قابل دستيابي است. از آنجا كه اغلب پژوهش ها ارزيابيِ ساكنين را به عنوان نتيجه بررسي كرده اند، در شكل دهي به نظريه هاي اثباتي و رهنمونِ طراحان و سياستگذاران كالبدي در محيط هاي مسكوني چندان كارا نبوده اند. از اين رو واكاوي ارزيابي ساكنين از فرآيندهاي چرخه اي مرتبط با تغيير ابعاد كالبديِ محيط مسكوني هدف اصلي اين مطالعه است. اين پژوهش به روش روايت شناسي شناختي از ذهنيات ساكنين انجام شد كه همزمان با جمع آوري و تحليل داده هاي عيني همراه گرديد. بستر پژوهش محلات همت آباد و سادات از محلات قديمي شهر بابلسر است كه به ترتيب سرعت هاي كم و بالايي از تغييرات را طي سال هاي گذشته داشته اند. 16 نفر از ساكنين اصيل محلات فوق به روش گلوله برفي تعيين شدند. به اين منظور روايت هاي ساكنين به واسطه مصاحبه هاي عميق دريافت شد. مقصد روايت و وسيله ي معناداري در ارتباط اجزا و اركان تغييرات كالبدي در هر يك از واحدهاي مطالعه تعيين شدند تا از تحليل محتواي شاخص هاي دريافت شده، عناصر و فرآيند شكل گيري روايت ساكنين تبيين گردد. تحليل داده هاي موردپژوهي حاكي از آن است كه ساكنين محله همت آباد چرخه ي تغييرات كالبدي را توامان در سطح محله و كوچه همراه با چرخه هاي تغيير ساختار اجتماعي و نظام طبيعي ادراك مي كنند. اما در روايت ساكنين محله سادات كه طي سال هاي گذشته تغييرات كالبدي بالاتري را از نظر فراواني و شدت تجربه كرده اند، چرخه ي ساخت و ساز در محور اصلي نقش پر رنگ تري بازي مي كند. به منظور فهم و طبقه بندي علل و عوامل شكل دهنده به روايت ساكنين از تغييرات كالبدي و تكامل آن متناسب با ابعاد زماني و مكاني، مدل مفهومي در بازسازي تجربه ي ساكنين در قالب روايت شناسي ارائه گرديد. فر آيند تحول روايت ساكنين از سرعت هاي كم تا شرايط دگرگوني را مي توان در قالب مدلي چرخه اي از دست كاري داستان منسجم، بازتعريف داستان مفهومي و تحول شرايط اوليه تا روايت از اختلال در تداوم تدريجي در شرايط پس از دگرگوني خلاصه نمود.