فناوري بيني الكترونيك براي درجه بندي غيرمخرب گياه دارويي ريحان

فناوري بيني الكترونيكي روشي غير مخرب و نوين است كه براي درجه بندي مواد بودار از آن جمله اسانس گياهان دارويي استفاده مي شود. اين فناوري مبتني بر حسگرهاي شيميايي و شبيه سيستم بويايي انسان عمل مي كند. از طرفي صنعت گياهان دارويي و معطر (MAPs)، صنعت جديد و رو به رشدي است كه يك از مشكلات اين صنعت نبود دستگاهاي كنترل كيفي است. در اين مطالعه ابتدا دستگاه بيني الكترونيكي معرفي مي شود و سپس امكان شناسايي و درجه بندي 8 گونه گياه ريحان توسط اين دستگاه بررسي مي شود. براي اين كار از سامانه بيني الكترونيك بر پايه هشت حسگر نيمه‌هادي اكسيد فلزي (MOS) استفاده شد. نخست تركيبهاي اصلي تأثيرگذار اسانس 8 گونه از گياه ريحان استخراج‌‌ شده و با استفاده روش‌‌هاي مرسوم دقيق آزمايشگاهي، نوع و درصد تركيبات آن‌ها مشخص گرديد. سپس درجه بندي اين كلاس‌ها با استفاده از آزمون غير مخرب بيني الكترونيك مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج آناليز مؤلفه هاي اصلي PCA نشان داد كه با استفاده از دو مؤلفه اصلي اول (PCA1,PCA2) ميتوان 88% واريانس داده ها را توجيه كرد. همچنين با استفاده از نمودار لودينگ حاصل از PCA حسگر MQ135 تأثير بيشتري در تفكيك كلاس ها داشتند. بررسي نتايج نشان داد كه بيني الكترونيكي به عنوان ابزاري ارزان، دقيق، آسان در راستاي شناسايي گونه‌هايي گياه ريحان موثر مي‌باشد.