تحليل مفهومي، گزارهاي و سيستمي ديدگاه صريح فارابي در مسئلۀ تشخص

ديدگاه فارابي در مسئلۀ تشخص دو گونه است: اول، ديدگاه انتسابي است. از ديد ملاصدرا، فارابي معتقد است تشخص به نحوه وجود شيء مي‌باشد. دوم، ديدگاه صريح فارابي در كتاب تعليقات است. وي در اين كتاب معتقد است عامل تشخص، زمان و وضع مي‌باشند. ابهام در اين ديدگاه در مفهوم واژه‌ها، گزاره و چگونگي ارجاع ديدگاه وي به دالّ مركزي انديشه وي نمود يافته است. اين مقاله رصد مي‌كند كه مفهوم تشخص به صورت واضح و متمايز از ديد فارابي چيست؟ ساختار منطقي و زباني گزارۀ منعكس‌كنندۀ ديدگاه فارابي چگونه است؟ و گزارۀ منعكس‌كنندۀ ديدگاه فارابي در تشخص چه رابطه‌اي با دال مركزي انديشه فارابي، در شبكه معنايي اش دارد. تحليل مفهومي از تشخص نشان داده است كه تشخص نزد فارابي مفهومي نسبي است، تحليل گزاره‌اي نشان داده است كه ديدگاه فارابي در تشخص ذي وضع با سكوت و با ابهام ساختاري مواجه است، و تحليل سيستمي در اين تحقيق نشان داده است كه مسئلۀ تشخص در فارابي متأخر به عنوان يك مسئله مطرح شده است و تشخص از طريق وجود با دال مركزي انديشۀ وي پيوند دارد. اما اين بدان معنا نيست كه ديدگاه فارابي در تشخص بتواند به عنوان پشتيبان استناد ديدگاه اصالت وجود به فارابي باشد.