مقايسه روش‌هاي برآورد آب‌پايه در ارتباط با شبيه‌سازي جريان كل در حوزه آبخيز بهشت‌آباد

تابع تلفات بخشي از مدل هيدرولوژيكي HEC HMS مي‌باشد كه در تركيب با تابع انتقال براي شبيه‌سازي پيوسته بارش رواناب مورداستفاده قرار مي‌گيرد. براي توليد جريان كل، مدل بخش آب زيرزميني را به‌صورت آب‌پايه اضافه مي‌كند. حوزه آبخيز بهشت‌آباد ازجمله حوضه‌هايي است كه آب‌پايه به دليل تأثير قابل‌توجه بر خصوصيات هيدروديناميكي نقشي اساسي در جريان كل ايفا مي‌كند. از آنجائي كه مدل هيدرولوژيكي HEC HMS مدلي مؤلفه‌اي است، به كاربر امكان انتخاب نوع توابع را مي‌دهد، در اين مدل براي برآورد جريان كل روش‌هاي مختلفي براي بيان مقدار آب‌پايه وجود دارد. كه هركدام از روش‌ها نياز به داده‌هاي متفاوتي دارند. هدف از اين مقاله بررسي روش‌هاي مختلف آب‌پايه در مدل تابع تلفات بارش و برآورد بهترين روش محاسبه آب‌پايه با استفاده از مدل مذكور در حوضه بهشت‌آباد مي‌باشد. در اين پژوهش از سري زماني داده‌هاي دما، بارش، دبي و تبخير تعرق در دوره آماري 1998 تا 2015 ميلادي استفاده و پس از واسنجي مدل با روش‌هاي مختلف برآورد آب‌پايه مشخص شد كه روش‌هاي ثابت ماهانه و روش افت محدود با مقدار ضريب كارايي نش ساتكليف به ترتيب،0.69 در مرحله واسنجي و 0.64 در مرحله صحت سنجي بهترين روش برآورد آب‌پايه در حوضه موردمطالعه شناخته شدند. بدين ترتيب پس از كنترل چشمي، با توجه به هيدروگراف مشاهده‌اي و شبيه‌سازي در مرحله واسنجي مشخص شد كه روش برآورد آب‌پايه افت محدود از برازش بهتري برخوردار است. همچنين حساسيت بالاي كارايي مدل در شبيه‌سازي جريان كل به نوع روش آب‌پايه نشان‌دهنده نقش كليدي آب‌پايه در ميزان آب خروجي از حوضه موردمطالعه است.