بررسي جامعه‌شناختي فرقۀ سياسي مذهبي طلوعيان(با تاكيد بر قوم بختياري)

در دوره‌اي كه دكتر مصدق و دكتر فاطمي‌درگير مسئلۀ ملي كردن صنعت نفت بودند در حدود سال‌هاي 1329-1330در مناطق لرنشينِ جنوب غرب كشور از كهگلويه وبويراحمد تا چهارمحال و بختياري و ناحيۀ شرقي استان خوزستان شامل مالمير(ايذه) و مسجدسليمان واقعه‌اي رخ داد كه از آن در بين مردم ناحيه به سال طلوعي ياد مي‌شود. اين واقعه كه با عنوان طلوعي يا سروشي ذكر شده؛ شباهت به يك فرقۀ يا شبه فرقه دارد كه داراي مناسك خاص در شيوۀ زندگي مانند غذا خوردن و اجراي مراسم مخصوص به خود، همراه با اوراد خاصي بوده است. مرام و مناسكي كه اين جريان داشته به نوعي افراد را به ترك و بي‌توجهي به دنيا سوق مي‌داده است. در اين پژوهش از روش كيفي و استراتژي تئوري زمينه‌اي استفاده شده، كه سوال اصلي پژوهش با استفاده از تئوري زمينه‌اي تبديل به مدل پارادايمي شده و برخي از سوالات فرعي نيز از طريق مطالعۀ اسنادي و كتابخانه‌اي صورت گرفته است. در اين پژوهش با استفاده از نمونه‌گيري گلوله برفي از 23 نفر از افراد مورد نظر، مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته صورت گرفته و اين مصاحبه‌ها به صورت مفاهيم و مقولاتي كه خودشان ابراز داشته بودند كدگذاري شد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه اين فرقه ساختگي بوده و دوام چنداني نداشت. هم‌چنين از جمله عوامل زمينه‌اي مي‌توان به عدم آگاهي، بي‌سوادي، عدم حضور روحانيون، و هم‌چنين از انگيزه‌هاي آن مي‌توان به ترس، سرآمدي، همرنگ جماعت شدن، داشتن جذابيت و رمزآلودگي اشاره كرد. هم‌چنين از جمله پيامدهاي آن نيز مي‌توان به دنياگريزي، دين‌داري مناسك‌گرا، فقر، آبروريزي، تفرقه و نزاع بين طوايف، توهم‌زايي و خرافه‌گرايي، كاهش جرايم اجتماعي، انجام اعمال خلاف شرع اشاره نمود.