كليدواژه :
قرآن , علم قرائات قرآن , مجمع البيان , جوامع الجامع , طبرسي , تاريخ قرائات ,
چكيده فارسي :
دو تفسير «مجمع البيان لعلوم القرآن» و «جوامع الجامع» از ابوعلي فضل بن حسن طبرسي در طول نزديك به ده قرني كه از تأليفشان ميگذرد، همچنان بر تارك دانش تفسير قرآن ميدرخشند و الهامبخش بسياري از تفاسير پس از خود بودهاند. توجه به قرائات قرآني در اين دو تفسير افزون بر اينكه گوياي تسلط طبرسي بر اين علم ميباشد، ميتواند يافتههاي موجود در زمينه گرايشات قرائت قرآن در قرن و منطقه زندگي ايشان را تكميل كند. در اين نوشتار، ضمن ارائه برخي از مستندات موجود درباره وضعيت قرائت قرآن در منطقه خراسان بزرگ تا پيش از زندگي طبرسي در قرن پنجم قمري، گزارش دقيقي از موضوع قرائت در دو تفسير ياد شده، ذكر و گرايش مفسر در انتخاب يا ترجيح قرائت در خلال تفسير آيات قرآن مطرح گرديده و نشان داده شده است كه تا دوره زندگي وي، هيچ يك از قرائات هفتگانه مشهور در خراسان تعيّن نداشته است، ولي تمايل زيادي به قرائت ابوعمرو بصري وجود داشته است. طبرسي نيز ديدگاهش در معناي آيات را به خصوص در مواردي كه با مفهوم آيه سازگارتر است، در هر دو تفسيرش همان قرائت قرار داده است.