تحمل قرائات در مصحف امام، علل وآثار آن

جمع ‏آورى قرآن (توحيد مصاحف) در دوران عثمان در واقع، انتقال قرآن از مصاحف صحابه از جمله مصحف ابوبكر و بهره‌گيري از حافظان قرآن به يك مصحف نمونه (امام) است كه به منظور ارسال به مناطق و سرزمين‏هاى مختلف اسلامى انجام گرفت. عثمان با توحيد مصاحف به دنبال ايجاد وحدت كلمه و جلوگيرى از تفرقه مسلمانان و حفظ كتاب خدا از تغيير و دگرگونى بود. او در اين اقدام دستور به تجريد قرآن داد تا قرآن ظرفيت تحمل قرائت‌هاي مختلف را داشته باشد، اما اين اقدام با هدف عثمان در تعارض است. به اين كار عثمان گذشته از نكات مثبت آن، انتقاداتي نيز وارد است كه هدف اصلي وي را كمرنگ مي‌كند؛ چه عثمان خليفه‌اي متمول بود كه دوران خلافت وي نيز از ديگر خلفا طولاني‌تر بود؛ لذا مي‌توان گفت عثمان علاوه بر هدف مذهبي كه در نظر داشت، در صدد اهداف جانبي و سياسي ديگري نيز بود؛ هر چند تاريخ بيان مي‌كند كه وي در آن هدف مذهبي خود نيز كاملاً موفق نگرديد؛ چرا كه دامنه اختلافات نه تنها كم نشد، بلكه علاوه بر قراء به امصار نيز كشيده شد.