ارائه‌ي مدل تهيه‎ي نقشه ي خطر لرزه اي در سيستم اطلاعات مكاني با درنظرگيري عدم قطعيت

كشور پهناور ايران در منطقه اي از پوسته ي زمين قرار گرفته كه از دير باز در اثر آزاد شدن انرژي‌هاي انباشته شده در آن، هميشه شاهد لرزش‌هاي بزرگ و مخربي بوده است. از اين رو تحليل مخاطرات طبيعي همواره لازم و ضروري است؛ زيرا بر اساس آن ميتوان در تصميم گيري‌ها و اولويت بندي اقدامات مديريت بحران، گام‌هاي اساسي برداشت. هدف اصلي از اين مقاله ارائه‌ي مدلي به منظور تحليل خطر لرزه‌اي بر اساس هر دو خطر اصلي لرزش و شكست زمين است. بر اين اساس با توجه به حجم وسيع داده‌هاي توصيفي و مكاني، سامانه ي نر مافزاري با قابليت‌هاي تحليل و استنتاج مكاني و بر مبناي سيستم‌هاي اطلاعات مكاني  (GIS) طراحي و توسعه يافت. در اين مدل به منظور تحليل خطر لرزش زمين، از 2 رابطه‌ي كاهندگي موجود براي كشور استفاده مي‌گردد، كه با توجه به عدم قطعيت‌هاي موجود در وقوع زلزله (شامل اندازه‌ي بزرگاي زلزله، عمق كانوني و موقعيت كانون زلزله)، اين عمليات به صورت تصادفي در هر بار انجام تحليل انتخاب مي گردد. خروجي‌ها شامل مقادير بيشينه شتاب، سرعت و تغيير مكان حداكثر زمين محاسبه مي گردد. در مدل ارائه شده به‌منظور تحليل خطر شكست زمين، بر اساس نوع منطقه و الگوريتم هاي ارائه شده، 3 خطر ثانوي هي زلزله (روا نگرايي، زمين‌لغزش و گسلش) مورد تحليل قرار مي‌گيرد. در اين مرحله با توجه به استعداد روان گرايي و استعداد زمين لغزش مي توان تغيير مكان دائمي ناشي از خطرات روا نگرايي و زمين لغزش را براي هر جزء و در هر تكرار شبيه سازي محاسبه نمود. تمامي اين گام‌ها بر اساس شبيه سازي مونت كارلو، براي لحاظ نمودن عدم قطعي تهاده هزار بار تكرار مي‌شوند و از خروجي‌هاي موجود در پايگاه داده، ميانگين‌گيري مي‌شود تا تمامي حالات خرابي در نظر گرفته شود. مدل موجود مي‌تواند نقشه‌ي خطر لرزش زمين و شكست زمين را براي هر منطقه تهيه نمايد. در اين مقاله به منظور نمايش بهتر اين پژوهش، مدل موجود براي شهر نيشابور، پياده سازي و مورد تحليل واقع گرديد كه با توجه به سناريوي منتخب، مقادير PGA براي كل شهرستان بين 0.037g تا 0.48g محاسبه گرديد. استعداد روانگرايي شهرستان عمدتاً بين 2 طبقه استعداد كم و متوسط برآورد گرديد كه استعداد زياد در شمال غربي شهرستان وجود داشت. استعداد زمين‌لغزش شهرستان، عمدتاً در طبقه ي بدون استعداد ارزيابي گرديد. بيشترين تغيير مكان در اثر روان گرايي مربوط به خطر پخش جانبي بود كه عمدتاً بين 1 تا 9 اينچ برآورد گرديد.