شناسايي و تبيين برنامه درسي پنهان در رشته معماري (مطالعه موردي: دانشكده معماري دانشگاه ايلام)

برنامه درسي پنهان، مجموعه‌اي از يادگيري‌هاي نهادينه‌شده در فرهنگ مؤسسات آموزشي است، كه فراگيران، در قالب مجموعه‌اي از هنجارها و ارزش‌ها تجربه مي‌كنند. در اين ميان، دانشجويان رشته معماري، به دليل برخورداري از ماهيت ويژه دروس عملي و تعامل تنگاتنگ اساتيد و دانشجويان با هم، داراي اثرپذيري بيشتري در زمينه برنامه درسي پنهان هستند. از اين‌رو اين پژوهش، با هدف مطالعه و بررسي برنامه درسي پنهان رشته معماري شكل گرفت. بدين‌منظور با استفاده از روش تحليل محتواي كيفي، تجربه زيسته بيست‌و‌يك نفر از دانشجويان كارشناسي مهندسي معماري در دانشگاه ايلام، با استفاده از روش نمونه‌گيري گلوله برفي و ابزار مصاحبه نيمه ساختاريافته ارزيابي شد. واحد ثبت پژوهش، مضمون بوده و پايايي پژوهش برمبناي توافق بين كدگزاران 0/83 به‌دست آمد. بر اساس يافته‌هاي به‌دست آمده، بيست و دو مؤلفه برنامه درسي پنهان، شناسايي شد و با استفاده از تحليل شبكه مضامين، نظريه «سوداي سود» شكل گرفت كه مبين واقعيات موجود در تعامل افراد با يكديگر در بافت دانشكده معماري است. نتايج اين پژوهش، به شناسايي عوامل شكل‌دهنده برنامه درسي پنهان رشته معماري تحت عناوين«دانش»، «بينش»، «كنش» و «پايش» منجر شد.