راهكارهاي حل تعارض ظاهري در مباني جزا (نيّت و عمل) با تكيه بر متون ديني

جزاي عمل و عوامل تأثيرگذار بر آن، از جمله مسائل مهمي است كه در متون ديني به طرق مختلف يادآور شده است. با بررسي مجموعۀ آيات و روايات پيرامون موضوع جزاي عمل مي توان رضايت و عمل را دو عنصر تأثيرگذار بر محاسبۀ جزاي عمل فرد دانست؛ بدين معنا كه در آموزه هاي اسلامي جزاي فرد گاه بر مبناي رضايت و گاه بر مبناي عملكرد فرد ارزش‌گذاري مي شود. از اين رو، خواننده در نگاهي ابتدايي متوهم تعارض در مبحث مذكور مي گردد. بنابراين، در پژوهش حاضر سعي برآن است كه با روش توصيفي _ تحليلي به ارائه راهكارهايي در جهت رفع تعارض بدوي و غير مستقر در اين مجموعه بپردازد و بدين طريق، به فلسفه هم سويي جزاي عامل و راضي نزديك شود. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه با شفاف سازي مفهوم رضايت، توجه به كاربرد علوم ادبي، تفكيك حوزه اخلاق از فقه و تمييز اصول دين از فروع، به خوبي مي توان تعارض را رفع كرد. و بدين ترتيب، هر دو عنصر رضايت و عمل را در محاسبۀ جزاي عمل صحيح، مؤثر و هم سو دانست.