بررسي تأثير تمايلات و رفتار معاملاتي سرمايه‌گذاران فردي بر بازده مازاد: الگوي تجديدنظرشدۀ فاما و فرنچ

اهداف: از دهۀ 1990 همواره تعيين ارزش منصفانۀ دارايي‌هاي مالي و اينكه آيا اين ارزش تنها به عوامل بنيادي در الگو‌هاي قيمت‌گذاري بستگي دارد يا از عوامل رفتاري و روان‌شناختي نيز تأثير مي‌گيرد، مسئله‌اي بحث‌برانگيز بوده است. رشتۀ مالي رفتاري به مسائلي توجه كرده و الگو‌هاي قيمت‌گذاري دارايي‌هاي جايگزيني را ارائه داده است كه جنبه‌هاي رفتاري تصميم‌گيري را در بر مي‌گيرند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسي تأثير همزمان معيارهاي تمايلات و رفتار معاملاتي سرمايه‌گذاران حقيقي بر قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي در 77 شركت پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در دورۀ 1395 تا 1388 با روش داده‌هاي تركيبي است. روش: به اين منظور الگوي تجديدنظرشدۀ پنج‌عاملي فاما و فرنچ با افزودن معيارهاي تمايلات سرمايه‌گذار و رفتار معاملاتي سرمايه‌گذار فردي ايجاد شد. نتايج: نتايج تجربي نشان داد اين دو عامل تأثير بااهميتي بر بازده مازاد در الگوي پنج‌عاملي دارند. در شرايطي كه تمام سرمايه‌گذاران منطقي نيستند، تصميم‌گيرندگان جوانب روان‌شناختي سرمايه‌گذار را براي درك چگونگي قيمت‌گذاري دارايي‌ها به كار مي‌گيرند.