ارائه يك مدل برنامه‎ريزي دوسطحي براي زنجيره تأمين چند مرحله‌اي با تأكيد بر قابليت اطمينان در شرايط عدم قطعيت

هدف: در اين مقاله، يك مدل برنامه‌ريزي دوسطحي براي حل مسئله هم‎زمان انتخاب تأمين‌كننده و تخصيص سفارش در زنجيره تأمين چندمرحله‌اي ارائه شده است، به‎گونه‎اي كه در سطح رهبر، مسئله انتخاب تأمين‌كننده با هدف افزايش قابليت اطمينان سيستم و در سطح پيرو، مسئله تخصيص سفارش با هدف كاهش هزينه سيستم فرموله شده و تقاضاي مشتريان در مرحله آخر زنجيره تأمين، غيرقطعي در نظر گرفته شود. روش: روش مدل‎سازي مسئله انتخاب تأمين‌كننده و تخصيص سفارش، مدل برنامه‌ريزي دوسطحي است كه در آن از تكنيك بهينه‌سازي استوار براي برخورد با شرايط عدم قطعيت مسئله و از الگوريتم ژنتيك دوسطحي براي دستيابي به جواب‎هاي بهينه مسئله استفاده مي‌شود.  يافته‌ها: نتايج به‎دست‎آمده از حل يك مسئله واقعي در صنعت فولاد تحت سناريوهاي مختلف، مؤيد آن است كه اهداف قابليت اطمينان و هزينه، رابطه متعارضي با يكديگر داشته و افزايش تعداد اعضاي زنجيره به افزايش قابليت اطمينان و هزينه سيستم منجر مي‌شود. از سوي ديگر، همان‎گونه كه افزايش قابليت اطمينان مي‌تواند به افزايش هزينه‌هاي سيستم منتهي شود، كاهش قابليت اطمينان كه به‎طور عمده از عدم رعايت مسائل كيفي و كمبود نشئت مي‎گيرد نيز، به افزايش سطح عدم رضايتمندي مشتريان و درنهايت افزايش هزينه كل سيستم مي‌انجامد. همچنين نتايج به‎دست‎آمده در شرايط عدم قطعيت در مقايسه با شرايط قطعي، وضعيت نامطلوبي را نشان مي‌دهد. نتيجه ‎گيري: براي بهبود قابليت اطمينان زنجيره تأمين بايد متوسط قابليت اطمينان مراحلي از زنجيره تأمين كه در مقايسه با ساير مراحل در كمترين (بيشترين) سطح قرار دارند، افزايش (كاهش) يابد تا از بروز هزينه‌هاي اضافه جلوگيري شود. همچنين رويكرد تعاملي در روش‌شناسي پيشنهاد شده، راهكار مناسبي را در بيشينه‌سازي منافع سطوح رهبر و پيرو ارائه مي‌دهد.