اندازه‌گيري و سناريوسازي بلوغ مديريت فرايندهاي كسب‌‌وكار با بهره‌گيري از تكنيك نقشه‌هاي شناختي فازي

هدف: يكي از دغدغه‌هاي كنوني مديران، توسعه سطح بلوغ مديريت فرايندهاي كسب‌وكار، شناسايي شرايط بهبود و توسعه فرايندها است. بنابراين پژوهش حاضر با هدف اندازه‌گيري و سناريوسازي توسعه بلوغ مديريت فرايندهاي كسب‌وكار انجام شده است. هر مدل بلوغي، داراي سه بعد سطح، مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي اثرگذار و ابزار سنجش است كه در اين پژوهش از طريق بررسي سيستماتيك پيشينه پژوهش، مفهوم‌سازي و اندازه‌گيري ‌شده و در راستاي بهبود سطح بلوغ سناريوسازي شده است. روش: پايه نظري مدل مفهومي پژوهش بر اساس مرور ادبيات موضوع شكل گرفت و اين مدل با استفاده از تحليل عاملي تأييدي اعتباردهي شد. پس از مشخص شدن ساختار مدل مفهومي و عوامل و شاخص‌هاي هر سطح از بلوغ فرايندي با استفاده از روش نقشه شناختي فازي مدل علت و معلولي كلاني به دست آمده كه ابعاد بلوغ و روابط مرتبط در آن مشخص شد تا امكان سناريوسازي براي توسعه بلوغ مهيا شود. يافته‎ها: مدل بلوغ مديريت فرايندهاي كسب‌وكار ارائه‌شده در اين پژوهش سطوح بلوغ را به پنج سطح ابتدايي، مديريت‌شده، استاندارد، قابل پيش‌بيني و نوآورانه تقسيم مي‌كند. همچنين مشخص شد كه 33 مفهوم فرايندي به توسعه سطح بلوغ مديريت فرايندها منجر مي‌شوند. بنابراين در صورتي كه ميزان پياده‌سازي هر يك از اين مفاهيم بين 0 تا 1 در سازمان مشخص شود، با كمك ابزار سنجش مدل ارائه‌شده در اين پژوهش مي‌توان سطح بلوغ مديريت فرايندهاي كسب‌وكار سازمان را اندازه‌گيري كرده و متناسب با آن سناريوسازي بهبود بخشيد. نتيجه‎گيري: 33 مفهوم بلوغ مديريت فرايندها مي‌توانند به‌عنوان سناريوهاي مختلف يك نقشه راه به سازمان‌ها كمك كنند تا سطح بلوغ خود را از صفر به 100 برسانند. همچنين نتايج پياده‌سازي اين پژوهش در شركت مورد مطالعه نشان داد كه وضعيت موجود فرايندهاي كسب‌وكار در اين مطالعه موردي در ابتداي سطح بلوغ سه قرار دارد و نمره آن 36 از 100 شده است.