مكان‌يابي مراكز امداد و نجات در شهرستان نهاوند با استفاده از مدل فازي اي اچ پي FAHP

زندگي انسان همواره با مخاطرات ناشي از بلاياي طبيعي همراه بوده است. استقرار فلات ايران روي پهنۀ پرحادثۀ كرۀ زمين، كمربند زلزلۀ آلپ – هيماليا، شرايطي را به وجود آورده كه وقوع انواع مخاطرات طبيعي را اجتناب‌ناپذير كرده است. شهرستان نهاوند در يكي از حساس‌ترين نقاط اين فلات قرار گرفته، به‌طوري ‌كه ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺭﻓﻮﻟﻮﮊﻳﻚ شهرستان نهاوند ﻭ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﻱ ﺁﻥ در يكي ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ زلزله‌خيز، ﺑﻪ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻲ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺍﻳﻦ شهرستان ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪۀ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺯﻟﺰﻟﻪ منجر ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ از اين‌رو براي ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ روش‌ها ﻭ ﺭﺍهكارهايي ﻣﻨﺴﺠﻢ به‌منظور مديريت بحران ﻭ ﺑﻪ ﺣـﺪﺍﻗﻞ ﺭﺳـﺎﻧﺪﻥ ﺍﺑﻌﺎﺩ فاجعه‌آميز ﭼﻨﻴﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩﻱ، مطالعه در اين زمينه ضرورت دارد. يكي از مهم‌ترين اقدامات قبل از مديريت بحران كه مستلزم مطالعۀ دقيق است، انتخاب بهينۀ مراكز امداد و نجات براي دسترسي و پوشش حداكثري مناطق آسيب‌ديده در كمترين زمان به‌دليل اهميت نجات جان افراد در معرض خطر است. پژوهش پيش رو بر آن است كه به مكان‌يابي بهينۀ مراكز امداد و نجات در زلزلۀ احتمالي نهاوند بپردازد تا در صورت وقوع حادثه، امدادرساني در كمترين زمان ميسر شود. بدين منظور مكان‌يابي اين مراكز با توجه به معيارهايي چون راه ارتباطي، تمركز جمعيتي، تراكم روستايي، فاصله از گسل و ... با بهره جستن از سيستم اطلاعات جغرافيايي GIS و مدل FAHP انجام‌ گرفته است. نتيجۀ اين تحقيق نشان داد كه مكان‌هاي مناسبي براي اين مراكز به‌دليل شرايط مساعد طبيعي در منطقه وجود دارد كه اين ويژگي امتيازي بالقوه را براي مديريت بحران در اين شهرستان فراهم آورده است كه بايد از آن بهره جست. در نهايت سه محدوده در منطقه به‌عنوان اولويت‌هاي ايجاد مراكز امداد و نجات پيشنهاد شد.