ارزيابي و پيش‌بيني مكاني مخاطرۀ زمين‌لغزش در جادۀ كوهستاني سنندجكامياران با استفاده از الگوريتم‌هاي پيشرفتۀ داده‌كاوي

زمين‌لغزش‌ها از بلاياي طبيعي هستند كه سالانه خسارت‌هاي مالي و جاني زيادي را در كشور ايجاد مي‌كنند. شناخت مناطق پرخطر مي‌تواند در كاهش خسارت‌ها و تصميم‌گيري در زمينۀ سياست‌هاي توسعۀ اراضي مؤثر باشد. هدف اين پژوهش، پيش‌بيني مكاني خطر زمين‌لغزش در محدودۀ جادۀ ارتباطي سنندجكامياران در استان كردستان است. در اين تحقيق، پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش با استفاده از الگوريتم‌هاي پيشرفتۀ داده‌كاوي از قبيل مدل تابع شواهد قطعي (EBF) و شواهد وزني (WOE) انجام گرفت. ابتدا 79 زمين‌لغزش با استفاده از پيمايش ميداني شناسايي شد. سپس اين نقاط به‌طور تصادفي به‌منظور تهيۀ مدل و اعتبارسنجي به‌ترتيب به دو گروه آموزش (70 درصد، 55 نقطه) و اعتبارسنجي (30 درصد، 24 نقطه) تقسيم شدند. در اين پژوهش، با توجه به تحقيقات قبلي و شرايط منطقه، چهارده عامل مؤثر در وقوع زمين‌لغزش‌ها شامل شيب، جهت شيب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراكم رودخانه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، كاربري اراضي، جنس خاك، انحناي شيب، ليتولوژي، شاخص تفرق پوشش گياهي ((NDVI، شاخص توان آبراهه (SPI) و شاخص رطوبت توپوگرافي (TWI) براي پهنه‌بندي پتانسيل خطر زمين‌لغزش در نظر گرفته شدند. همچنين در اين پژوهش با استفاده از منحني ويژگي عملگر نسبي (ROC)، عملكرد هر دو مدل بررسي شد.نتايج تحليل منحني ويژگي عملگر نسبي نشان داد كه مدل‌هاي WoE و EBF به‌ترتيب داراي مقدار AUC 89/0 و 79/0 هستند؛ بنابراين مدل WoE نسبت به EBF داراي بيشترين مقدار AUC بوده و بهترين مدل براي پيش‌بيني مكاني خطر زمين‌لغزش در منطقۀ پژوهش است. افزون‌بر آن، نتايج نشان داد كه الگوريتم‌هاي پيشرفتۀ داده‌كاوي بنا به ساختار خود از دقت كافي در پيش‌بيني مكاني زمين‌لغزش در منطقۀ پژوهش برخوردارند.