بررسي اثر بخشي مداخله رسانه اي بر نگرش دانش آموزان نسبت به مصرف مواد مخدر و دخانيات: مبتني بر آموزش اثرات بر سلامت و تبعات قانوني

Effectiveness of Media Intervention on Students' Attitudes toward Drug and Tobacco: Based on Health Education and Legal Consequences

سابقه و هدف اعتياد به مواد مخدر به ويژه نوجوانان را تهديد مي كند. يكي از راه هاي پيشگيري از اعتياد، آموزش نوجوانان است. اين تحقيق با هدف مطالعه اثر بخشي مداخله رسانه اي بر نگرش دانش آموزان نسبت به مصرف مواد مخدر و دخانيات انجام شده است. مواد و روش ها تحقيق حاضر از نوع تحقيقات نيمه تجربي است. يك دبيرستان پسرانه به صورت تصادفي انتخاب شد. آزمودني ها به صورت تصادفي به دو گروه آزمايش (30=n) و كنترل (30=n) تخصيص يافتند و پرسشنامه نگرش در هر دو گروه به اجرا در آمد. ابتدا براي گروه ها، پيش آزمون برگزار گرديد و جهت آموزش روش هاي پيشگيري، پيام هاي صوتي و تصويري برگرفته شده از 12 جلسه آموزشي، براي گروه آزمايش اجرا شد. گروه هاي آزمايش و كنترل جهت مقايسه اثربخشي، از طريق پيش آزمون و پس آزمون با يكديگر مقايسه شدند. براي تجزيه و تحليل داده هاي گردآوري شده از آزمون هاي t وابسته و آناليز كوواريانس استفاده گرديد. يافته ها يافته ها نشان داد كه آموزش از طريق پيام هاي صوتي و تصويري، تاثير معني داري در تغيير نگرش دانش آموزان در خرده مقياس علاقه به مصرف (12/0=Eta1 و 19/0=Eta2)، اثرات فيزيولوژي (06/0=Eta1 و 12/0=Eta2)، رواني (1/0=Eta1 و 16/0=Eta2)، اجتماعي (09/0=Eta1 و 21/0=Eta2) و هم چنين نمره كلي نگرش به مواد (06/0=Eta1 و 09/0=Eta2) دارد (001/0=P)، به طوري كه بعد از شنيدن پيام هاي آموزشي، ميانگين نگرش منفي آن ها نسبت به مواد مخدر و دخانيات و خرده مقياس هاي آن افزايش يافت. استنتاج هر چند هر دو روش آموزش صوتي و تصويري بر نگرش دانش آموزان نسبت به مصرف مواد مخدر، دخانيات و اعتياد موثر بود و نگرش منفي دانش آموزان را تقويت نمود، اما اين تحقيق نشان داد، پيام هاي تصويري از اولويت بالاتري برخوردار مي باشند و شايسته است چنين توجه و رويكردي در دستور كار برنامه ريزان مربوطه قرار گيرد.

Background and purpose Drug and tobacco addiction is one of the major threats to adolescents and educating this group could be of great benefit in preventing the problem. The purpose of this study was to investigate the effectiveness of media intervention on students' attitude towards drug and tobacco use. Materials and methods In this quasi-experimental research a male high school was randomly selected. The subjects were assigned into either an experimental group (n= 30) or a control group (n= 30). Attitude questionnaire was performed in both groups. Pre-test was conducted in the groups. Then, the experimental group received audio and visual messages derived from 12 educational sessions. Data at pre-test and post-test were compared to investigate the efficacy of the intervention. Data analysis was done applying independent t-test and analysis of covariance. Results The findings showed that education through audio and visual messages had a significant effect on changing students' attitude in the subscale of interest in consumption (Eta1= 0.29 and Eta2= 0.19), physiologic (Eta1 and Eta2= 0.12), mental health (Eta1= 0.1 and Eta2= 0.16), and social (Eta1= 0.09 and Eta2= 0.21) effects. These messages also significantly changed the total score for attitude toward drugs (Eta1=0.06 and Eta2= 0.09) (P= 0.001). Indeed, the average negative attitudes towards drugs and tobacco and their subscales increased after receiving the educational messages. Conclusion Both methods of education (visual and audio messages) were found to be effective on the students 'attitude towards drug abuse, tobacco and addiction, and strengthened the students' negative attitude. But, visual messages were more effective and authorities should pay more attention on this.