وضعيت سلامت تالاب شادگان از نظر تأمين نياز آب زيست‌محيطي با استفاده از مدل HEC-EFM

تالاب شادگان بزرگ‌ترين تالاب ايران و ازجمله تالاب­‌هاي بااهميت بين‌المللي است كه در حوضه آبريز رودخانه جراحي و در شمال خليج‌فارس قرار دارد. اين تالاب با برخورداري از تنوع زيستي بالا، نقش مهمي در عملكرد­هاي هيدرولوژيكي منطقه و خليج‌فارس ايفا مي‌كند. در سال‌­هاي گذشته، رژيم آبي تالاب به دليل خشك‌سالي، استحصال آب براي طرح­‌هاي توسعه بالا­دست، ورود زه‌آب واحد­هاي نيشكر و آبياري، در معرض تغييرات كمي و كيفي قرارگرفته است. علاوه بر اين حداقل جريان ورودي به تالاب ازلحاظ كيفيت آب تالاب و اكسيژن محلول آب تالاب تأثيرگذار مي­‌باشد. در اين پژوهش به‌منظور بررسي وضعيت سلامت تالاب شادگان ازلحاظ تأمين نياز آب زيست‌محيطي با استفاده از مدل HEC-EFM دو دوره آماري شامل شرايط طبيعي (پيش از احداث سد مارون) از فروردين سال 1370 تا شهريورماه سال 1378 و شرايط كنترل‌شده توسط سد مارون (پس از احداث سد) كه از مهرماه سال 1378 تا شهريور سال 1387 مي­‌باشد بررسي‌شده است. نتايج نشان مي­دهد كه اگر نياز آبي زيست‌محيطي تالاب شادگان بيشتر از 7/4 مترمكعب بر ثانيه و كمتر از 7/4 مترمكعب بر ثانيه باشد، در دوره قبل از ساخت سد (رژيم جريان طبيعي) تالاب شادگان در وضعيت مطلوب نبوده ولي بعد از ساخت سد در شرايط مطلوب ازلحاظ تأمين نياز آبي زيست‌محيطي مي‌­باشد ولي اگر نياز آبي زيست‌محيطي تالاب شادگان بيشتر از 4/7 مترمكعب بر ثانيه باشد، وضعيت تالاب در شرايط قبل و بعد از ساخت سد مطلوب نمي­باشد. همچنين رژيم جريان ورودي به تالاب در زمان بحراني تالاب ازلحاظ تأمين نياز آب زيست‌محيطي، بعد از ساخت سد مارون نسبت به زمان عدم وجود آن بهبوديافته است. بنابراين سد مارون ازلحاظ تأمين نياز آب زيست‌محيطي در زمان بحراني تالاب، تأثير مثبتي داشته است.