بررسي رشد و ميزان توليد ماهي كپور معمولي Cyprinus carpio در سيستم اكواپونيك و روش سنتي پرورش توام

Evaluation of growth and production of common carp Cyprinus carpio in aquaponic system and traditional aquculture method

با توجه به محدوديت منابع نظير آب شيرين و زمين و همچنين عوارض ناشي از پساب آبزي‌پروري استفاده از سيستم‌هاي پرورشي منطبق بر توسعه پايدار در سطح جهان بشدت مورد توجه قرار گرفته است. سيستم اكواپونيك يا كشت توأم ماهي و گياه به صورت فوق متراكم و مداربسته از روش‌هاي نوين مورد بررسي در جهت نيل به اهداف توسعه پايدار صنعت آبزي‌پروري مي‌باشد. در اين تحقيق در سال 1394 در مجتمع پرورش ماهي آزادگان اهواز 6 سيستم مداربسته اكواپونيك هر يك داراي تانك بتني به ظرفيت مفيد 400 ليتر جهت پرورش ماهي كپور معمولي و بستر هيدروپونيك از جنس شن با نسبت بستر به حجم تانك 2:1 جهت كشت گياه ريحان بنفش (Ocimum basilicum) و 3 استخر خاكي يك هكتاري مورد استفاده قرار گرفت. تيمارهاي سيستم اكواپونيك با دو تراكم پايين 26 قطعه ماهي كپور (65 قطعه ماهي در مترمكعب) و تراكم بالا 52 قطعه ماهي كپور (130 قطعه ماهي در مترمكعب) 17/0± 04/6 گرمي ذخيره‌سازي شدند. در استخرهاي خاكي 1100 قطعه ماهي (11/0 قطعه ماهي در مترمكعب) كپور 9/0± 2/5 گرمي رهاسازي گرديد. در پايان دوره 60 روزه آزمايش در سيستم اكواپونيك با تركم پايين ميانگين رشد نهايي 80/11± 70/156 گرم و توليد 31/0± 07/4 كيلوگرم (77/0±19 /10 كيلوگرم در مترمكعب) و سيستم آكواپونيك با تراكم بالا ميانگين رشد نهايي 15/8± 75/95 گرم و توليد 42/0± 98/4 كيلوگرم (06/1± 45/12 كيلوگرم در مترمكعب) و در استخر خاكي ميانگين رشد نهايي 7/26± 6/447 گرم و توليد 1/29± 3/488 كيلوگرم در هكتار (0029/0± 049/0 كيلوگرم در مترمكعب) گرديد؛ كه داراي اختلاف معني‌دار بودند (05/0P<). ميزان توليد در واحد حجم در سيستم اكواپونيك با تراكم پايين و بالا به ترتيب 200 و 238 برابر استخر خاكي بود. شاخص اقتصادي در استخر خاكي به نسبت سيستم اكواپونيك با تراكم پايين و بالا به ترتيب 98/1 و 46/2 بود كه نشان دهنده هزينه پايين توليد ماهي كپور در استخر خاكي مي‌باشد. ميزان مصرف آب به ازاي توليد يك كيلوگرم ماهي كپور در سيستم سنتي در مقايسه با سيستم اكواپونيك 98 برابر بيشتر بود كه نشان دهنده صرفه‌جويي بسيار بالا در مصرف آب در سيستم اكواپونيك است. با توجه به نتايج بدست آمده در اين تحقيق استفاده از سيستم اكواپونيك جهت پرورش ماهي كپور معمولي با گياه ريحان نسبت به روش رايج بسيار كارآمدتر و به ميزان بالايي مؤثر در صرفه‌جويي مصرف آب به ازاي توليد ماهي كپور مي‌باشد؛ اما شاخص تبديل اقتصادي سيستم آكواپونيك بالاتر از سيستم سنتي كه نشان دهنده هزينه بالا در سيستم اكواپونيك مي‌باشد.

Due to fresh water resource limits and environmental damage caused by aquaculture waste using systems based on sustainable development at the global level is highly regarded. Aquaponics or fish and plant co-culture system is one of the new approaches to achieve aquaculture sustainable development. In this study which was conducted , in 2015, at Ahvaz Azadegan warm water fish culture complex, 6 recirculation aquaponic systems with concrete tanks (400 liters) as well as 3 one-acre soil ponds(Traditional system) were used to grow common carp. hydroponic systems with gravel substrate and tank volume ratio of 2:1 for basil (Ocimum Basilicum) culture. In this study common carp fry of mean initial body weight 6.04±0.17 g were randomly distributed in two experimental treatments. Fish were reared at two rearing densities, low density(L): 26 specimens tank-1 (65 fish per cubic meter) and high density(H): 52 specimens tank-1 (130 fish per cubic meter). In 3 one-acre soil ponds , 1100 common carp fish (0.11 fish per cubic meter) were distributed. At the end of the 60-day experimental period in low-density aquaponic system, the final Individual weight was 156.70±11.88 gr and production of 4.07 ± 0.31 kg (10.19 ± 0.77 kg / m3) and aquaponic system with high density, respectively average final Individual weight was 95.75 ± 8.15 gr and production 4.98 ± 0.42 kg (12.45 ± 1.06 kg / m3) and in soil pond average final Individual weight was 447.6 ± 26.7 gr and Production was 488.3 ± 29.1 kg / ha (0.049 ± 0.0029 kg / m3). The production in low and high density aquaponic systems was 200 and 238 times that of pond, respectively. The economic index in the pond was 1.98 and 2.46, respectively, which indicates a low cost of production of common carp in the soil pond. The water consumed to yield one kilogram common carp in the traditional system was 98 times higher than in the aquaponic systems, indicating a very high water conservation in the aquaponic system. According to the results of this study, using aquaponic system for cultivation of common carp with basil is much more efficient and more effective in saving fresh water consumption , but the economic conversion index of aquaponic system is higher than Traditional system. This fact shows high cost in aquaponic system.