پياده‌سازي رژيم جريان زيست‌ محيطي در بهبود محيط ‌زيست رودخانه

تعيين جريان زيست‌ محيطي از مهمترين مباحث در مديريت يكپارچه منابع آب جهت مديريت سلامت رودخانه، برقراري تعادل پايدار در شرايط اكولوژيكي و حفظ حيات زيست‌بوم‌هاي وابسته به رودخانه است. در اين راستا در پژوهش حاضر، جريان زيست‌محيطي رودخانه غازمحله شهرستان كردكوي استان گلستان با استفاده از روش‌هاي هيدرولوژيكي جهت بهبود محيط اكولوژيكي، حفظ رژيم طبيعي جريان و حفاظت از تنوع بيولوژيكي اكوسيستم، مورد محاسبه و ارزيابي قرار گرفت. آمار مورد نياز براي محاسبات هيدرولوژيكي نيز از اطلاعات ايستگاه هيدرومتري غازمحله در طول دوره آماري 44 ساله (1394-1350) با متوسط جريان سالانه 24/0 مترمكعب برثانيه، استفاده شد. نتايج نشان داد، براي حفاظت و بهبود وضعيت رودخانه در حداقل شرايط زيستي قابل قبول، روش انتقال منحني تداوم جريان در كلاس B با دبي 12/0 مترمكعب برثانيه (معادل 51 درصد جريان طبيعي رودخانه)، به علت در نظر گرفتن كلاس‌هاي مديريت زيستي و تطابق مناسب الگوهاي تغييرات درون سالي رژيم جريان زيست‌محيطي و جريان متوسط سالانه، نسبت به ساير روش‌ها ارجحيت داشته و قابل پذيرش‌ترين روش برآورد جريان زيست‌محيطي در اين مطالعه مي‌باشد. در اين پژوهش ثابت شد، نتايج روش تنانت مقدار پايين‌تري از حداقل نياز زيست‌محيطي ارائه داده و استفاده از اين روش با تحميل تنش بر سيستم هيدرولوژيكي، انتخابي نامناسب براي برآورد حداقل جريان جهت حفظ محيط اكولوژيكي رودخانه غازمحله مي‌باشد. همچنين روش‌هاي تسمن، آركانزاس و مدل ذخيره روميزي، جريان‌هاي خيلي كم و يا خيلي زياد از درصد جريان متوسط رودخانه را برآورد كردند. بديهي است مقدار تخصيص جريان زيست‌محيطي اين روش‌ها، مشكلات متعددي را براي ذي‌نفعان مختلف از جريان رودخانه، فراهم مي‌كند.