تأثير كاربرد قارچ ميكوريزا و باكتري هاي حل كننده فسفات بر عملكرد ذرت (Zea mays L.) سينگل كراس 704 تحت رژيم هاي آبياري

Effect of Mycorrhiza and Phosphate Solublizing Bacteria on Yield of Corn (Zea mays L.) (KSC 704) under Different Irrigation Regimes

امروزه كاربرد قارچ­ هاي ميكوريزي به ­منظور بهبود شرايط تغذيه ­اي گياه و افزايش مقاومت آن در برابر تنش­ هاي محيطي از جمله كمبود آب قابل دسترس به ­طور گسترده ­اي در كشورهاي در حال توسعه مورد توجه قرار گرفته است. اين تحقيق بر اساس آزمايش كرت­ هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 97 در منطقه حميديه اجرا گرديد. تيمار رژيم ­هاي آبياري در سه سطح (60، 90 و 120 ميلي­متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A) در كرت­ هاي اصلي و اثر توأم قارچ ميكوريزا و باكتري­ هاي حل­ كننده فسفات در چهار سطح (عدم كاربرد ميكوريزا و باكتري­ هاي حل ­كننده فسفات (شاهد)، كاربرد ميكوريزا، كاربرد توأم ميكوريزا و باكتري­ هاي حل­ كننده فسفات و كاربرد باكتري­ هاي حل­ كننده فسفات) در كرت ­هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه اثر رژيم­ هاي آبياري و اثر توأم قارچ ميكوريزا و كود زيستي فسفر بر شاخص سطح برگ، درصد هم زيستي، تعداد دانه در رديف بلال، تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه و عملكرد دانه معني­دار بودند. مقايسه ميانگين ­ها نشان داد كه تيمار توأم قارچ ميكوريزا و باكتري­هاي حل­كننده فسفات حداكثر تعداد دانه در بلال، تعداد دانه در رديف بلال، وزن هزار دانه و شاخص سطح برگ را به خود اختصاص داد. بيشترين عملكرد دانه (با ميانگين 55/6400 كيلوگرم در هكتار) از تيمار 60 ميلي­متر تبخير از تشتك تبخير و كاربرد توأم ميكوريزا و باكتري­ هاي حل ­كننده فسفات و كمترين عملكرد دانه از تيمار 120 ميلي­متر تبخير از تشتك تبخير و عدم كاربرد ميكوريزا و باكتري­ هاي حل­ كننده فسفات به­ دست آمدند. در مجموع، جهت دست­يابي به حداكثر عملكرد كمّي، كشت گياه ذرت با كاربرد اثر توأم ميكوريزا و باكتري­ هاي حل­ كننده فسفات در شرايط رطوبتي مناسب مي­تواند در شرايط منطقه تحت آزمايش مورد توجه باشد.

Application of mycorrhizal fungi may improve the nutritional status of the plant and increase its resistance to environmental stresses, such as deficiencies water. This research was conducted in a split plot experiment based on randomized complete block design with three replications at Hamidieh region of Ahvaz in 2018. Treatments consisted of irrigation regimes with three levels (60, 90 and 120 mm evaporation from class A pan evaporation) assigned to main plots and combined use of mycorrhiza and phosphate stabilizing bacteria with four levels (non application, mycorrhiza, mycorrhiza and phosphate stabilizing bacteria and Phosphate solublizing bacteria) to sub plots. The results showed that the effects of irrigation regimes and combined use of mycorrhiza and phosphorus fertilizer on leaf area index, symbiosis percent, seed number of seeds per row of corn ear, number of seeds per ear, 1000 seed weight and seed yield were significant. Mean comparisons showed that combined treatment of mycorrhizal fungi and phosphate solubilizing bacteria resulted in the maximum number of seeds per ear, number of seeds per row, 1000 seed weight and leaf area index. The highest seed yield (6400.55 kg.ha-1) was obtained from 60 mm evaporation from class A evaporation pan and the combined application of mycorrhiza and phosphate solubilizing bacteria and lowest from 120 mm evaporation and without application of mycorrhiza and phosphate solubilizing bacteria. It can be concluded that combined use of mycorrhiza and phosphate solubilizing bacteria can be considered promising in growing maize for seed at this experimental region.