بررسي نقش گرايانه تجارب عرفاني در گفتمان مكاشفه بحرالحقيقه احمد غزالي بر مبناي فرانقش انديشگاني

Functional Investigating of the Mystical Experiences in the Revelatory Discourse of Bahar-al-Haghigah by Ahmad Ghazzali Based on the Ideational Metafunction

رساله بحرالحقيقه احمد غزالي يكي از «متون مغلوب» عرفاني است كه محتواي آن بر مبناي «مكاشفه در بيداري» در 7 بحر مجزا تدوين شده است. غزالي در اين رساله با نسبت دادن تجربيات عرفاني خود در مراحل مختلف مكاشفه عياني به مخاطبي به نام «خاص خاص»، در هر يك از بحور هفتگانه به بيان ملزومات مراتب مختلف مكاشفه و بازنمايي و توصيف احوال عرفاني سالك در اين مسير پرداخته است. اين پژوهش سعي دارد با تكيه بر فرانقش انديشگاني در دستور نقش گراي هليدي، به مطالعه شيوه بازنمايي هر يك از احوال عرفاني در گفتمان مكاشفه اين رساله بپردازد. با توجه به تنوع و تفاوت حالات عرفاني سالك با تاثير مراتب كشف، در هر يك از بحور هفتگانه، يكي از انواع فرايندهاي زباني غلبه يافته اند. تحت تاثير جهان بيني حاكم بر متن، «خداوند و عارف» دو مشارك اصلي اين گفتمان هستند كه هر يك حالات عاطفي و عرفاني خاصي را تجربه مي كنند. بارزترين حالت منسوب به خداوند، «عشق شهودي» است كه بيانگر كشش و رابطه دوسويه در مراتب مختلف مكاشفه عياني است، اما احوال عرفاني عارف در هر يك از بحور به اقتضاي استعداد روحي وي دچار تحول شده است. ازاين رو، در توصيف و بازنمايي حالات عرفاني اين مشارك، جريان خاصي از فرايندهاي زباني شكل گرفته است كه هر كدام براي توصيف و بازنمايي حالاتي از قبيل «حيرت و سرگشتگي»، «سكر»، «سكوت»، «محو» و سرانجام، «رسيدن وي به مرحله مكاشفه» به كار رفته اند. بسامد چشمگير فرايندهاي مادي از مصدر «رفتن»، فرايندهاي رابطه اي از مصدر «گشتن» و فرايندهاي ذهني از مصدر «ديدن» و سير تحول آن ها، نشان از تاكيد بر «لزوم كوشش عارف، تحول و دگرگوني روحي وي و ترجيح مشاهده بر ساير مراتب كشف» در اين گفتمان دارد.

The treatise of Bahr Al-Haghighah Ahmad Ghazali is one of the Mystical "deconstructed texts" whose content is based on "Revelation in Awakening" in seven distinct sections. In this thesis, Ghazzali has attributed his mystical experiences to a special "special special" audience in different stages of his revelation and on each of the seven occasions; he has been expressing the necessities of different degrees of revelation, and representing and describing the mystical status of the seeker in this path. This research attempts to study the way of representing each of the mystical situations in the revelatory discourse of this treatise, relying on Ideational Metafunction in Halliday's systemic functional Grammar. According to the diversity and difference between the mystical states of the seeker and the effect of the discovery in each of the seven occasions, one of the types of language processes has been overcome. The most prominent of the attributed state to God is "intuitive love" which expresses the tension and the two-way relationship in different aspects of the apocalypse, but the mystical modes have changed in each occasion due to his spiritual talent. Hence, in describing and representing the mystical states of this partner, a certain stream of linguistic processes has been formed, each of which has been used to describe and represent states such as "amazement and perplexity", "drunkenness", "silence", "fading", and finally, "his arrival to the stage of revelation. The significant frequency of the material processes of the "to go (Raftan)", Relational processes of the infectious "to be (Gashtan)", and the mental processes of the "to see (Didan)" and the course of their evolution and the evolution of them. It is an indication of the emphasis on "the necessity of mystic effort, his spiritual transformation and preference for observation on other discovery levels "in this discourse.