كليدواژه :
ارتباط غيركلامي , زبان بدن , شعر معاصر , مهدي اخوان‌ثالث
چكيده فارسي :
برقراري ارتباط شامل تمام راه‌هايي است كه بشر براي تاثيرگذاري بر ديگران به‌كار مي‌بندد، اين عمل نه‌تنها شامل سخن‌گفتن يا نوشتن، بلكه شامل تمام رفتارهاي انسان در حالت‌هاي مختلف مي‌شود، بنابراين، دو دسته از نشانههاي ارتباطي وجود دارد كه بشر در برقراري ارتباط از آنها استفاده مي‌كند: نشانههاي كلامي و نشانههاي غيركلامي. در علم ارتباطات به چگونگي تاثيرگذاري نشانههاي غيركلامي در انتقال پيام توجه ويژه شده است. تحقيقات نشان داده است بخش بزرگي از پيام‌ها از طريق نشانههاي غيركلامي به ديگران منتقل مي‌شود. در شعر نيز هنرمند از نشانههاي كلامي و غيركلامي بهره مي‌برد تا در ارتباط با مخاطب تاثيرگذارتر باشد، اما اغلب در تحليل شعر تمركز بر نشانههاي كلامي است. مهدي اخوان‌ثالث يكي از شاخص‌ترين شاعران روايي معاصر است كه ويژگي خاص روايي شعرش بستري مناسب براي استفاده از نشانههاي غيركلامي فراهم مي‌آورد. در اين پژوهش به چگونگي استفاده اخوان‌ثالث از نشانههاي ارتباط غيركلامي در شعر در جهت پاسخ به اين پرسش‌ها پرداخته شده است: اخوان‌ثالث در تصاوير شعري‌اش از كدام نشانههاي ارتباط غيركلامي استفاده كرده است؟ نشانههاي ارتباط غيركلامي در شعر اخوان‌ثالث چه معاني‌اي را به مخاطب القا مي‌كنند؟ آيا بين نشانههاي ارتباط غيركلامي و انديشه غالب اخوان‌ثالث در شعرش ارتباط معناداري وجود دارد؟ اين پژوهش نشان داد اخوان‌ثالث در شعرش برخي از مفاهيم و پيام‌ها را با تصويركردن نشانههاي غيركلامي مربوط به چشم، دست، پا، سر و گردن، لب و دهان و... منتقل كرده است. بسامد استفاده از اين نشانه‌ها در شعرهايي كه ويژگي داستاني و روايي دارند بيشتر است. پيام‌هاي منتقل‌شده از اين نشانه‌ها اغلب حزن، اندوه، ترس، نگراني، اضطراب، عدم اطمينان و نااميدي است. بسامد بالاي لبخندهاي دروغين و استفاده مكرر از پيام‌هاي آوايي آه و سكوت نشان مي‌دهد تزويرها، دورويي‌ها و ناراستي‌ها فضاي فكري اخوان‌ثالث را، در بيشتر شعرهايش، آكنده از اندوه و نااميدي كرده‌اند. استفاده از اين نشانه‌ها به شاعر اين امتياز را داده است كه به‌جاي توضيح و تفسير يك احساس يا تلاش براي انتقال يك پيام، در كلامي موجز، شعري پويا و تاثيرگذار به مخاطبان ارائه دهد.
چكيده لاتين :
Communication includes all the ways that human beings can influence others. This involves not only speaking or writing, but also all human behavior in various ways, so there are two types of communicational signs that human beings use: verbal and non-verbal signs. In communication science, special attention has been paid to how non-verbal signs influence message transmission. The research has shown that a large proportion of messages are transmitted to others through non-verbal signs. In poetry, the poet uses both verbal and nonverbal signs to be more effective in relation to the audience, but often in the analysis of poetry, the focus is on the verbal signs. Mehdi Akhavan-Sales is one of the most remarkable poets of contemporary narrative poetry whose specific characteristic of his poetry makes it suitable to use the non-verbal signs. In this study, the use of non-verbal communicational signs has been discussed to answer the following questions: Which non-verbal signs did Mehdi Akhavan-Sales use in his poetic images? What induces non-verbal signs in his poetry? Is there a significant relationship between the signs of non-verbal communication and the dominant thought of Akhavan in his poems? This study shows that Akhavan transmitted some of the concepts and messages in his poetry by depicting non-verbal signs related to the eyes, hands, feet, head and neck, lips, mouths, etc. The frequency of using these signs is higher in poems that have narrative features. The messages conveyed by these signs are often sadness, fear, concern, anxiety, uncertainty, and despondency. The high frequency of false smiles and the frequent use of phonetic messages of silence indicate that duplicity, and improbity made his poetic atmosphere full of despair. The use of these signs shows that instead of explaining a feeling or trying to convey a message, he presents an effective poem to the audience in a succinct manner.
