بازخواني تغيير پارادايم پسايازده سپتامبر در رمان دياسپورايي بنيادگراي ناخواسته اثر محسن حميد

Rereading Post- 9/11 Paradigm Shift in Mohsin Hamid's Diasporic Novel The Reluctant Fundamentalist

رمان بنيادگراي ناخواسته (2007) اثر محسن حميد به سبب ويژگي‌هاي دياسپورايي‌اش و واقع شدن در ميان گفتمان‌هاي رقيب آمريكايي‌پاكستاني، مي‌تواند بسياري از انگاره‌هاي رايج را در مورد وقايع تأثيرگذاري همچون حملات انتحاري يازده سپتامبر 2001 به سازمان تجارت جهاني واكاوي كند. انگارة مهمي كه در اين رمان آستانه‌اي شالوده‌شكني مي‌شود تغيير پارادايم غرب و به‌ويژه ايالات متحده پس از اين حملات است. در حالي كه آمريكا تغيير رويكرد خود را در برخورد با مهاجران مسلمان در بازة پسايازده سپتامبر، واكنشي در برابر بنيادگرايي و تروريسم مذهبي ايجادشده مي‌داند، خوانش نقادانة حميد، تغيير نگرش ايالات متحده را نسبت به مهاجران مسلمان پس از يازده سپتامبر متقدم بر بنيادگرايي و تروريسم مي‌انگارد، نه متأخر آن. به‌عبارت ديگر، روايت به‌حاشيه‌رانده‌شده و اغلب ناشنيدة يك نويسندة مهاجر مسلمان از تحولات پسايازده سپتامبر، آمريكا را عامل ايجاد بنيادگرايي و تروريسم در جهان مي‌بيند و نه قرباني آن. بازخواني حميد از تغيير پارادايم غربي در مواجهه با مهاجران مسلمان، بنيادگرايي و تروريسم پس از يازده سپتامبر، از منظر چنگيز، قهرمان رمانش، به تصوير كشيده مي‌شود. بازخواني حميد از اين تغيير رويه در سه محور بررسي مي‌شود و او سه دوگانة مهم را در رمانش ساختارشكني مي‌كند: آمريكاي جهان‌وطن/ملي‌گرا، بنيادگرايي مذهبي/اقتصادي، تروريسم نظامي/اقتصادي. مقاله بر اين نكته تأكيد دارد كه بنيادگرايي و تروريسم پيش از آنكه انگاره‌هايي ديني و مذهبي باشند مفاهيمي اقتصادي‌اند و ايالات متحده نيز پيش از آنكه قرباني آن‌ها باشد عامل ايجاد آن‌هاست.

Due to its diasporic features and being 'in-between' competing Pakistani-American discourses, Mohsin Hamid (1971--)'s The Reluctant Fundamentalist (2007) has the potential to deconstruct the dominant perceptions about influential incidents like the September 11, 2001 terrorist attacks on the World Trade Center. The major concept which is dislodged in this novel is the paradigm shift which occurs in the West and especially the United States after the event. The United States claims that its strategic alteration toward the Muslim immigrants in the post 9/11 era is a reaction against the fundamentalism and terrorism engendered by them; whereas, Hamid's critical reading against the grain, regards the post 9/11 alterations in the reception of Muslim migrants as anterior to the global fundamentalism and terrorism, rather than posterior to them. Put differently, the marginalized and oftneglected narrative of a Muslim migrant author of the post 9/11 tumults, recognizes the United States as the origin of the global fundamentalism and terrorism and not the victim of them as widely claimed. The redefinition of this change in American policies in post 9/11 is depicted through the perspective of Changez, the novel's protagonist. He is a Muslim Pakistani young man, a Princeton graduate, and employed by a prosperous economic company. Hamid's redefinition of the post 9/11 paradigm shift is investigated along three axes and three important binary oppositions are deconstructed in his novel; the cosmopolitan/nationalist United States, the religious/ economic fundamentalism, and the military/economic terrorism.