كليدواژه :
فعل ناقل , راهبردهاي ترجمه , معنا شناسي قالبي , متون روايي , دل تاريكي
چكيده فارسي :
هدف از پژوهش كنوني بررسي راهبردهاي ترجمة افعال ناقل به فارسي در چارچوب رهيافت معناشناسي قالبي است. بدين‌منظور در گام اول تمام 360 فعل ناقل موجود در متن اصلي رمان دل تاريكي استخراج شد و سپس مطابق با فهرست قالبي سمز (2009) با ناقل‌هاي مورد استفاده در برگردان فارسي اثر توسط صالح حسيني به‌طور تطبيقي بررسي شد. يافته‌ها علاوه بر بسامد بسيار بالاي قالب‌هاي معنايي ارتباط بياني، حاكي از بسامد نسبي قالب‌هاي ارتباط پرسشي، ارتباط حفظ نوبت، ارتباط حالتي، و ارتباط صوتي و نيز رخداد اندك يا عدم وجود مصاديق مربوط به ساير قالب‌ها در هر دو اثر بود. در گام بعدي پژوهش، دوازده راهبرد ترجمه كه توسط مترجم استفاده شده بود، شناسايي شد. يافته‌ها حاكي از آن بود كه پس از راهبرد برگردان تحت‌اللفظي، راهبردهايي نظير تبديل ناقل‌هاي لحني به خنثي، تبديل فعل غيرناقل به ناقل، استفاده از ساخت‌هاي قيد + فعل و عبارت حرف اضافه + فعل، و تبديل فعل ناقل به دو ناقل در متن مقصد بيشترين بسامد را در پيكرة زباني داشتند. با توجه به يافته‌ها به‌نظر مي‌رسد زبان انگليسي به‌ويژه در گونة ادبي روايي خود از افعال گفتاري بيشتر و ساخت‌هاي با انعطاف بيشتري نسبت به فارسي بهره مي‌جويد كه برگردان آن‌ها را براي مترجم فارسي چالش‌برانگيز مي‌سازد. از نتايج اين تحقيق و تحقيقات تكميلي مشابه مي‌توان در توانمندسازي مترجمان تازه‌كار و كمك به غناي ظرفيت برگردان فارسي بهره جست.
چكيده لاتين :
The present investigation set out to examine the strategies employed in the
translation of quoting verbs into Persian within a frame semantic approach. To
this end, in the first stage of the research, a total of 360 quoting verbs used in
Conrad's Heart of Darkness wasextracted and subjected to a comparative analysis
with those employed by the Persian translator Saleh Hosseini, based on Sams'
(2009) list of the frames of quoting verbs. Findings showed that, in addition to
the high frequency of the frame of communication / statement, frames such as
communication/question, communication/turn-taking, communication / manner,
and communication/noise had a comparatively high occurrence, respectively, and
that the realizations of other frames were either absent in both mini-corpora or
quite negligible. In the next stage of the study, twelve translation strategy types
employed by the translator were identified and their tokens were tabulated.
Findings indicated that, subsequent to the literal translation strategy, strategies
such as transformation of a descriptive quotative into a neutral one,
transformation of a non - quoting verb into a quoting verb, use of adverbial
phrase + verb and prepositional phrase + verb, and transformation of a single
quoting verb into two quoting verbs in Persian had, respectively, the highest
occurrences. It also seems that English in its written fictional genre deploys a
greater number of quoting verbs and more flexible quotatives compared to
Persian, thereby making the task of translation a challenging one for the Persian
translator. Similar yet comprehensive investigations are likely to contribute to the
empowerment of novice translators.
