بررسي شاخص تغذيه نيتروژن، شاخص سبزينگي، غلظت نيتروژن و عملكرد گندم در رژيم هاي مختلف تغذيه اي

Study of nitrogen nutrition index, seedling index, concentration nitrogen and wheat yield in different nutritional regimens

نيتروژن و فسفر از عناصر معدني پر‌مصرف مورد نياز گياهان هستند . به منظور بررسي عملكرد، شاخص تغذيه نيتروژن، شاخص سبزينگي و غلظت نيتروژن تحت رژيمهاي مختلف تغذيه‌اي در گندم، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در 4 تكرار در شرايط مزرعه در گلستان طي دو سال زراعي 1393- 1394 و 1394- 1395 اجرا شد.عامل اول مقدار نيتروژن كودي (صفر، 75 و150 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار) و عامل دوم مقدار فسفر كودي (0،20،40،60 و 80 كيلوگرم فسفر خالص در هكتار)بود . نتايج نشان داد كه صفات مورد مطالعه در هر سه مرحله اندازه‌گيري شده از مدل رگرسيوني خطي ساده تبعيت كرد، به‌طوري‌كه در هر سطح نيتروژن از سطوح مختلف فسفر، با افزايش مقدار فسفر مصرفي صفات مورد بررسي از روند افزايشي برخوردار بود و حداكثر مقدار آن در ميزان فسفر خالص مصرفي 80 كيلوگرم در هكتار حاصل شد كه با مقدار فسفر خالص مصرفي 60 كيلوگرم در هكتار، عملكرد اختلاف معني‌دار نشان نداد. همچنين نتايج اين آزمايش نشان‌دهنده رابطه‌ي بسيار قوي بين شاخص تغذيه نيتروژن، شاخص سبزينگي و نيتروژن موجود در اندام‌هاي هوايي گياه مي‌باشد . لذا از آنجا كه اندازه‌گيري غلظت نيتروژن بوته‌ها بسيار پر‌هزينه، وقت‌گير و مستلزم تجهيزات گران‌قيمت مي‌باشد مي‌توان از دستگاه كلروفيل‌متر براي ارزيابي وضعيت تغذيه كودي گياه استفاده نمود و در مديريت كودي علاوه بر نيتروژن، فسفر نيز بايد مد نظر قرار گيرد و پيشنهاد مي شود جهت حصول حداكثر عملكرد 60 كيلوگرم در هكتار فسفر خالص نيز مصرف شود.

Nitrogen and phosphorus are the most important mineral elements needed by plants that are essential for growth and development of crops. In order to study yield, nitrogen nutrition index (NNI), Chlorophyll index and nitrogen concentration of wheat in different regimes nutrition, a factorial experiment based on a randomized complete blocks design with four replications was done at a research field in Golestan Province during growing seasons 2014-2015 and 2015-2016, The experimental factors were three net nitrogen fertilizer rates of 0, 75 and 150 kg N ha-1 and five net phosphorus fertilizer rates of 0, 20, 40, 60 and 80 kg P ha-1 that in stage make ready of field, before from planting, tillering and stem elongation was divided, According to the results, traits under study in each three stage of planting, tillering and stem elongation had significant effect and follow from simple linear regression model, as in each level nitrogen from different levels phosphorus, with increase rate of consumed phosphorus, traits under study were prospered from increasing trend and the maximum traits were recorded with 80 kg P ha-1 that yield was not showed significantly difference analysis with consumption of 60 kg P ha-1, Also The results this experiment showed that on the basis of results of table correlation between traits is very strong relation between nitrogen nutrition index(NNI), chlorophyll index and nitrogen available to plant, so is offered with due attention to deficiency phosphorus fertilizer in field of Golestan Province, in management fertilizer in addition on nitrogen, phosphorus must be considered, also is offered in order to reach to maximum yield is consumed a least 60 kg P net ha-1.