بررسي اثر رهبري دگرگون‌ساز صاحبكار بر قضاوت حسابرس و نقش ميانجي آشنايي با صاحبكار

Investigating the Effect of Transformational Client Leadership on Auditor’s Judgment and the Mediating Role of Client Identification

پژوهشگران به‌ تازگي اثر عوامل غيرمالي بر قضاوت حسابرسان را به‌طور ويژه مورد توجه قرار داده‌اند. يكي از عوامل غيرمالي مهم كه مي‌تواند بر قضاوت عيني حسابرسان اثر منفي بگذارد، رهبري دگرگون‌ساز صاحبكار است؛ هدف اصلي پژوهش حاضر نيز بررسي اثر رهبري دگرگون‌ساز صاحبكار بر عينيت در قضاوت حسابرس است. جامعه آماري اين پژوهش حسابرسان حرفه‌اي شاغل در مؤسسات حسابرسي معتمد بورس بودند. در اين پژوهش، 163 حسابرس حرفه‌اي عضو مؤسسات حسابرسي معتمد بورس در سال‌هاي 1396 و 1397 به عنوان نمونه آماري انتخاب شدند. داده‌ها با ابزار پرسش‌نامه جمع‌آوري شدند و با استفاده از نرم‌افزار AMOS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه با استفاده از مدل‌سازي معادلات ساختاري در سطح اطمينان 95 درصد، بين رهبري دگرگون‌ساز صاحبكار و عينيت در قضاوت حسابرس رابطه منفي و معنادار وجود دارد و اثر رهبري دگرگون‌ساز صاحبكار بر قضاوت حسابرس تا حدي از طريق آشنايي (هويت‌يابي) حسابرس با صاحبكار صورت مي‌گيرد؛ بر اين اساس، رهبري دگرگون‌ساز صاحبكار بر آشنايي حسابرس با صاحبكار و آشنايي حسابرس با صاحبكار بر موافقت حسابرس با رويه‌هاي موردنظر صاحبكار تأثير مثبت دارد. هم‌چنين، نتايج پژوهش نشان داد كه دوره تصدي حسابرس، اهميت صاحبكار و تصوير صاحبكار بر آشنايي حسابرس با صاحبكار تأثير مثبت دارند. علاوه بر اين، دوره تصدي مؤسسه حسابرسي بر متغير ميزان موافقت حسابرس با رويه‌هاي موردنظر صاحبكار تأثير مثبت دارد.

Researchers have recently focused on the effects of non-financial factors on auditors’ judgment. One of the important non-financial factors having a negative impact on auditors’ objectivity is transformational client leadership. The main purpose of this research was to examine the effect of transformational client leadership on objectivity in auditors’ judgment. The statistical population of this study included professional auditors working in trusted audit institutions of the Stock Exchange. The statistical sample in this study consisted of 163 independent auditors as members of trusted audit institutions of the Stock Exchange in 2017-2018. The data were collected via a questionnaire and then analyzed using AMOS software. The findings of this study reveal a significant and negative relationship between transformational client leadership and objectivity in auditor’s judgment and the impact of transformational client leadership on auditor’s objectivity is also partly mediated by client identification, using Structural Equation Modeling at 95% confidence level. Accordingly, transformational client leadership has a positive effect on client identification, and client identification also positively influences auditor’s client acquiescence. Furthermore, the results of the research show that auditor tenure with client, client importance, and client image have a positive impact on client identification. In addition, firm tenure with client has a positive effect on the variable of auditor’s client acquiescence.