پديد آورندگان :
احمدي، مصطفي دانشگاه ايلام - گروه زراعت و اصلاح نباتات , زارع، محمدجواد دانشگاه ايلام - گروه زراعت و اصلاح نباتات , امام، يحيي دانشگاه شيراز - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
اسيد آمينه , زراعت ديم , پروتئين , اجزاي عملكرد , گندم نان
چكيده فارسي :
به منظور بررسي صفات كمي و كيفي دانه گندم، اين پژوهش به صورت دو آزمايش فاكتوريل در قالب طرح آماري بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو منطقه ايلام و بوشهر در سال زراعي 93-1392 اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايشي شامل كاربرد دوسطح سايكوسل (صفر و 2/5 گرم درليتر)، سولفات‌روي در 3 سطح (0، 25 و 50 كيلوگرم در هكتار) و نيتروكسين در 2سطح (تلقيح و عدم تلقيح بذر) بودند. نتايج نشان داد كه كاربرد سايكوسل در هردو منطقه اثر معني‌داري بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه در سطح احتمال يك درصد داشت. محلول‌پاشي سايكوسل در مقايسه با شاهد سبب افزايش تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، عملكرد دانه به‌ترتيب به‌ميزان 14/6، 19/1، 28/5 درصد شد. بيشترين ميزان پروتئين دانه (13/8درصد)، گلوتن(36/1درصد)، گليادين(35/6درصد) و گلوتنين (31/8درصد) از تيمارمحلول‌پاشي 2/5گرم درليتر سايكوسل، كاربرد50 كيلوگرم درهكتارسولفات‌روي وتلقيح بذر با نيتروكسين بدست آمد. بالاترين عملكرد دانه (1710 كيلوگرم درهكتار)، ميزان اسيدهاي آمينه ليزين، متيونين و ترئونين به‌ترتيب به‌ميزان 510، 545 و 772 ميلي‌گرم در100 گرم پروتئين از برهمكنش تيمارهاي محلول‌پاشي سايكوسل در غلظت 2/5 گرم در ليتر، 50 كيلوگرم در هكتارسولفات‌روي و تلقيح بذر با نيتروكسين حاصل شد. به طور كلي مي‌توان دريافت كه در شرايط ديم، كاربرد سايكوسل درغلظت 2/5 گرم درليتر، 50 كيلوگرم درهكتار سولفات‌روي به صورت آميخته با خاك و تيمار بذر با مصرف 1/5ليتر در هكتار نيتروكسين، در بهبود و افزايش عملكرد دانه گندم مي‌تواند مؤثر واقع شود.
چكيده لاتين :
To study quantitative and qualitative traits of bread wheat, this investigation was conducted as two
factorial experiments using a randomized complete block design with three replications at two sites in
Ilam and Bushehr during 2013-2014 cropping seasons. The experimental factors were including two
levels of Cycocel (CCC) (0, 2.5 gram per liter), application of Zinc sulfate (Zn) at the three rates (0, 25
and 50 kilogram per hectare) and Nitroxin, as bio-fertilizer, (seed inoculated and non-inoculated). The
results showed that CCC application had significant effect on yield and its components at the probability
level of 1 percentage. CCC spraying increased spike number per meter square, grain number per spike
and grain yield by about 14.6, 19.6, 28.5 and 29.5 percentages, respectively. The highest grain protein
content (13.8%), wet Gluten (36.1 %), Gliadin (53.6%) and Glutenin (31.8%) were obtained from plants
treated with CCC spraying, at 50 kilograms per hectare of zinc sulfate and Nitroxin-inoculated seeds
treatment. CCC spraying at the concentration level of 2.5 g/L, application of 50 kg of Zn per hectare and
inoculation of seeds with Nitroxin resulted to the highest grain yield (1710 kilograms per hectare) and the
highest amounts of lysine, Threonine and Methionine were obtained by about 510, 545 and 772 milligram
per 100 gram of protein sample, respectively. Generally, it can be concluded that CCC, Zn and Nitroxin
might be effective in improvement of grain yield in wheat under dry land farming.
