الگوسازي فرار مالياتي در صنايع كارخانه‌اي ايران

Estimation of Tax Evasion in Iranian Manufacture Industries

ساختار پيچيده‌ي تبديل مواد اوليه به محصول در صنايع كارخانه‌اي، ايجاد تناظر بين داده و ستانده را دشوار مي‌سازد. چنين بنگاه‌هايي مي‌توانند با وجود نظام ماليات بر ارزش‌افزوده بخشي از فروش خود را پنهان نمايند. در اين پژوهش فرض شده است كه انگيزه‌ي اصلي بنگاه در چنين اقدامي فرار از ماليات بر سود است. هدف پژوهش حاضر، الگوسازي اين نوع فرار مالياتي است. در الگو، ارتباطي بين فرار مالياتي و اجزاي بهاي تمام‌شده‌ي محصول صنعتي ايجاد شد. با استفاده از فرايند تصادفي، توزيعي براي ظرفيت مالياتي، ماليات رسمي و فرار مالياتي شكل گرفت. يافته‌ي پژوهش نشان مي‌دهد كه فرار مالياتي در صنايع كارخانه‌اي ايران حدود 40 درصد از درآمد مالياتي دولت در اين حوزه را از ميان مي‌برد. بخشي از فرار مالياتي محاسبه‌شده مربوط به ماليات بر ارزش‌افزوده است كه بار آن به بنگاه تحميل نمي‌شود ولي به‌دليل فروش غيررسمي، ماليات مرتبط با ارزش‌افزوده‌ي ايجاد شده در بخش توليد و توزيع به دولت منتقل نمي‌گردد. جمع ارزش فرار مالياتي معادل 2/4 درصد از درآمد صنايع كارخانه‌اي است.

The complex structure of the conversion of raw material into the product makes it difficult to create a match between the input and the output in the manufacture industry. Such firms can conceal a part of their sales despite the VAT system. The main motivation of the firm in such a move is to evasion from profit tax. The purpose of this study is to model this type of tax evasion. By simulation of the model variables and using the Monte Carlo method, a distribution for tax capacity, official tax and tax evasion were formed. The research finds that 40 percent of government tax revenues in the manufacture industrial sector disappear in the form of tax evasion. The share of calculated tax evasion is related to VAT, which is not imposed on the firm, but because of informal sales, the taxes related to the added value created in the production and distribution sector are not transfer to the government. The sum of the tax evasion value is 4.2 percent of the revenue of the manufacture industries.