كارايي قارچ كش بيولوژيك حاصل از جدايه هاي جهش يافته تريكودرما دركنترل بيماري پوسيدگي ذغالي سويا

Efficiency of biological fungicide prepared from mutant Trichoderma isolates on control of soybean charcoal rot disease

پوسيدگي ذغالي، مهم­ترين بيماري قارچي سويا در كشور است. با توجه به نبود ارقام مقاوم، خاكبرد بودن و دامنه بيماري‌زايي وسيع Macrophomina phaseolina ، كنترل شيميايي و زراعي، به تنهايي موفق نيستند. براي ارتقاي كارايي كنترل بيولوژيك بيماري در سويا، از گونه والد Trichoderma koningii NAS-K1 و جدايه جهش ­يافته منتخب NAS-K1M25، در شرايط گلخانه استفاده شد. القاي جهش، موجب افزايش كارايي كنترل بيولوژيكي بيماري شد. كارايي بيوفرمولاسيون­هاي پودر، گرانول و پوشش بذر، تهيه شده از اين جدايه ­ها، به‌ طور جداگانه ارزيابي شد. بيوفرمولاسيون پودر، بهترين نتيجه را در كاهش بيماري، بيوفرمولاسيون گرانول، بيشترين تأثير را در افزايش رشد و عملكرد گياه و بيوفرمولاسيون پوشش بذر، بهترين نتيجه را در بهبود خصوصيات جوانه ­زني و شاخص ويگور داشت. با استفاده از اين بيوفرمولاسيون­ها، شاخص‌هاي رشد سويا نسبت به نمونه شاهد و تيمار سم شيميايي، افزايش نشان داد. بيشترين افزايش عملكرد در حضور بيمارگر، با استفاده از تيمار بيوفرمولاسيون پوشش بذر با جدايه جهش ­يافته منتخب مشاهده شد. بررسي ميزان زنده­ماني ماده بيولوژيك در بيوفرمولاسيون­ هاي پودر و گرانول، نشان داد كه اين شاخص تا مدت 11 ماه در دماي اتاق، كاهش ناچيزي داشته و همچنان مؤثر است اما نگهداري در دماي 4 درجه سلسيوس تأثير مثبت در فعال ماندن ماده بيولوژيك دارد.

Charcoal rot is the most important fungal disease on soybean in Iran. According to the absence of the resistant cultivars, soil inhabitant and the high pathogenicity rate of the pathogen, chemical and crop control alone is not succeed. To improve the efficiency of disease biological control on soybean in greenhouse, the wild type Trichoderma koningii NAS-K1 (non radiated) and the selective mutant NAS-K1M25 isolates were used. The induction of mutation in wild type increases the biological control efficiency of the disease. The efficiency of powder, granular and seed coating bio-formulations, were evaluated separately in greenhouse. Powder has the best effect in reducing the disease; granular bio-formulation has the best effect on plant growth and its yield and seed coating, has the best effect on seed germination characteristics and vigor index. The application of these bio-formulations increased soybean growth indices compared to the control and chemical treatments. The highest yield production increase in the presence of the pathogen was observed by seed coating treated with NAS-K1M25. Study on viability of biological agent in powder and granular bio-formulations, showed that it has slight decrease and still effective for a period of 11 months at room temperature, but keeping it at 4 °C has a positive effect on it.