بررسي رابطة نگرش گويشوران بومي و ميزان شدت تهديد زباني‌شان با استناد به سند اجرايي يونسكو

Investigating the Correlation between Native Speakers’ Attitudes towards their Language and the Level of their Language Endangerment based on UNESCO’s Operational Document

راي دستيابي به رابطه بين نگرش بومي­زبانان نسبت به گونه زباني­شان و ميزان شدت تهديد آن گونه زباني، از طريق نُه شاخصِ سند اجرايي زبان زنده و درخطر يونسكو (2003) و همچنين فرم نگرش­سنج محقق­ساخته، ده گونه­ زباني در ده آبادي از سه استان تهران، البرز و هرمزگان مورد سنجش قرار گرفت. نتايج از طريق نرم­افزار آماري SPSS تحليل شد. با توجه به سطح معني­داري آزمون پيرسون رابطه­ بين دو متغير نگرش بومي­زبان و شدت درخطر بودن گونه­ زباني، رابطه­ خطي مثبت است. اگر نگرش بومي­زبان نسبت به گونه­ زباني­شان مثبت باشد، گونه­ زباني آنان از وضعيت ايمن­تري برخوردار است و هويت اجتماعي گويشوران در معرض آسيب كمتري است و اگر نگرش گويشوران نسبت به گونه زباني خود منفي باشد پيشبيني مي­شود كه زبان در معرض خطر جدي باشد. براي حفظ يك گونه زباني، تقويت نگرش بوميزبانان به آن زبان يكي از راهكارهاي اصلي قابل پيشنهاد است.

The present study investigated the relationship between native speakers’ attitude towards their language and the level of their language endangerment based on UNESCO’s operational document of living and endangered languages (2003). The data were collected using a researcher-made attitude form from 10 villages in three provinces in Iran, namely Tehran, Alborz, and Hormozgan. The results were analyzed through the SPSS statistical software. The findings of the study indicated a positive significant correlation between two variables of native speakers’ attitude and the level of language endangerment. In other words, when the native speakers’ attitude is positive, their language and social identity have safer condition, and when the native speakers’ attitude is negative, it is predicated that language is in serious danger. The present study suggests that to preserve a language, upgrading the native speakers’ attitudes is one of the main solutions.