كليدواژه :
نظريه ستيزي , كلان نظريه , خوانش انتقادي , استيون نپ , والتر بن مايكلز
چكيده فارسي :
امروزه يكي از بنيادي ترين و بحث برانگيزترين مباحث نظري در حوزه نقد ادبي اجتناب از كلان نظريه در خوانشهاي ادبي است. نظريه پردازان برجسته اين حوزه كه با عنوان نئوپراگماتيست ها شناخته مي شوند، تري ايگلتون، استنلي فيش، استيون نپ و والتر بن مايكلز نام دارند و تاكيد ميكنند كه امروزه مسير نقد و نظريه از اهداف اوليه خود در اوايل قرن هجدهم در جهت ارتقاي عدالت اجتماعي منحرف و به بتواره اي تبديل شده كه به خودي خود، جامعه سلسله مراتبي را تقويت و باز توليد مي كند. در دهه 1980 شاهد اوج مباحث و خوانش هاي نظري در قلمروي مطالعات ادبي بوديم اما در همين دهه مباحث ضد نظري و نظريه به اوج خود مي رسند و آراء نپ و مايكلز را به عنوان يكي از بيانيه هاي كليدي خود بر مي شمرند. نپ و مايكلز معتقدند كه مباحث نظري از انفصال مباحثي تجزيه ناپذير مانند معنا-نيت، زبان-كنش گفتار، و نظريه-عمل بوجود آمده اند و مسبب پيدايش «تجارت نظري» شده اند. از نظر اين دو منتقد ازآنجاكه دغدغه هاي مربوط به نويسنده، مسائلي «تجربي» اند، واكنش نظري به اين مسائل، نه تنها راهكاري ارائه نميكند، بلكه صرفا يك «اغواي نظري» است. دراين مقاله سعي كرده ايم تا با مرور فشرده آراء متفكران درباب نظريه و مفاهيم همبسته آن مانند ضد نظريه، فرانظريه و پساتئوري بطور خاص به آراء اين دو بپردازيم، واكنشها به آنها و خطاهاي موجود در استدلال شان را مرور كنيم و در پايان پيامي كه مقاله آنها براي جامعه ادبي كشورمان ميتواند داشته باشد را بررسي نماييم.
چكيده لاتين :
Nowadays, one of the most fundamental and controversial theoretical discussions in literary criticism is to evade meta-theory in literary practices. The prominent thinkers in this area, known as neo-pragmatists, include Terry Eagleton, Stanley Fish, Steven Knapp, and Walter Benn Michaels who emphasize that the course of theory and criticism has now been diverted from its original aim of advancing social justice in the early eighteenth century and has now become a fetish that solidifies and reproduces the hierarchical society. In 1980s, we witnessed the acme of theoretical discussions and practices in literary studies; yet, in this decade, anti-theory and anti-theoretical discussions come to their acme, knowing Knapp and Michaels’ ideas as one of their key manifestos. Knapp and Michaels believe that theoretical discussions have been the result of the separation of such inseparable terms as meaning-intention, language-speech acts, and theory-practice, leading to “theoretical enterprise.” These two critics argue that since authorial discussions are “empirical” issues, theoretical responses to them do not solve the problem; rather, they are merely a “theoretical temptation.” In this article, following a concise survey of thinkers in the realm of theory and related concepts, in particular anti-theory, meta-theory, and post-theory, we have attempted to explore the two’s ideas, review reactions to them and the errors in their argument, and finally investigate what message Knapp and Michaels’ article can have for our country’s literary society.
