كليدواژه :
مولوي , پذيرش ادبي , باركس , ادبيات تطبيقي , مطالعات ترجمه
چكيده فارسي :
امرسون نخستين شاعر امريكايي بود كه مولوي را به جامعه امريكا معرفي كرد. پس از امرسون، ديگر شاعران مكتب تعالي گرايي، ازجمله تورو، لانگفلو و ويتمن، به شعر صوفيان پارسي خاصه شعر مولوي روي آوردند. در قرن بيستم، مترجمان و شاعراني نظير ديويد مارتين، رابرت دانكن، مروين و رابرت بلاي كوشيدند شعر مولوي را به جامعه امريكا بشناسانند. پس از آنان، در اوايل دهه 1980م، باركس به كمك جواد معين و براساس ترجمه هاي آربري و نيكلسون، بخش هايي از اشعار عارفانه مثنوي، ديوان شمس و رباعيات مولوي را به فارسي ترجمه كرد. با انتشار ترجمه هاي باركس در دهه 1980م، شعر مولوي در امريكا به شهرتي چشمگير رسيد. در جستار حاضر، كوشش شده است بر اساس پژوهش هاي بينارشته اي، يعني مباني نظري ادبيات تطبيقي و مطالعات ترجمه، پذيرش اشعار مولوي با ترجمه باركس در امريكا بررسي شود. دلايل اقبال عام به شعر مولوي در امريكا را مي توان به دو بخش داخلي و خارجي تقسيم كرد. دلايل داخلي به متن مبدا و نويسنده آن و دلايل خارجي به متن مقصد، مترجم و روح زمانه بازمي گردد. سه مورد مهم و اثرگذار در پذيرش ترجمه اين اشعار عبارت اند از: 1. مضامين جهان شمول و متعالي؛ 2. ايماژهاي نامتعارف و نامانوس؛ 3. شعر، موسيقي و سماع. توجه و اقبال به شاعر يا نويسنده اي در فرهنگ و زبان ديگر نه در خلا، بلكه به واسطه عوامل متعددي اعم از ادبي، فرهنگي، سياسي و حتي اقتصادي اتفاق مي افتد.
چكيده لاتين :
Emerson was the first American poet who introduced Rumi to American literary circles in the early 19th-century. After Emerson other American Transcendentalists e.g. Thoreau, Longfellow, Whitman began to study Persian mystical poetry especialy Rumi's poems. in 20th-century translators and poets like Martin, Duncan, Mervin, and Bly tried to re-intriduce Rumi to Amerian people. later, at the the early of 1980s Barks with the aid of Moyne, and based on Arberry and Nicholson scholarly translations tried his hand at re-translations of Rumi's poems. witout doubt, Barks renderings or re-translations made Rumi a very popular poet in America. In the present study the researcher tries to, on the basis of interdisciplinary studies, e. Cl and TS, investigate the reception of Rumi's poems, esp. Barks translations in America. Clearly, reception does not happen in a vaccume. liteary, cultural, social postions play a majoe rule. Rumi's reception in America revolvols on two sets of factors. The first series are related to the source text and the authour and the second series are concerned with the target text, transaltor, and the zeitgeist. One can refer to to the Rumi's universal and elegant themes and subjects, uncommom and bizare images and pictures on the one hand and factors like suitable room for eastern mysticisms, the selection of free verse for re-translation, and defamiliarizing Islam on the other hand.
