بررسي مفاهيم نمادين جرعه افشاني، تقديم جرعه و گل در ايران باستان و تداوم آن در هنر دوره اسلامي

The Study of symbolic meanings of pouring win on the ground, presenting gulp and flowers in ancient Persian myth, art and culture with emphasis on ritual Haoma and Lotus , the continuation of the Islamic period art

مفهوم حيات و زندگي يكي از مفاهيم كليدي در بسياري از هنرهاي تمدن‌هاي كهن و به ويژه در هنر و تمدن ايران است. اين مقاله در پي بررسي مفاهيم نمادين و صورت‌هاي تصويري صحنه‌هاي جرعه‌فشاني، تقديم جرعه و گل در هنرهاي ايران كهن و تداوم آن در نقاشي‌هاي دوره اسلامي است. هدف از اين پژوهش تحليل محتوا و ريشه‌هاي تصويري يكي از صحنه‌هاي رايج نقش‌پردازي شده در هنر دوره اسلامي است. صحنه‌هايي كه تقديم هديه‌اي شراب مانند يا گل‌هايي زيبا را به تصوير كشيده‌اند. در نگاه اول اين نقش‌ها را مي‌توان صحنه‌هايي عادي از زندگي روزمره پنداشت، اما با بررسي تطور تصويري و محتواي اسطوره‌اي– ديني اين مضمون در هنر و فرهنگ ايران باستان را مي‌توان تداوم يك كهن الگوي نمادين و تصويري در هنر دوره اسلامي نشان داد. اين مقاله سعي دارد با تكيه بر داده‌هاي اسطوره‌اي و فرهنگي مفاهيم جرعه‌فشاني و جرعه‌نوشي و به دست گرفتن گل در ايران باستان را بيان نمايد و صورت‌هايي تصويري از اين صحنه‌ها را نشان دهد و براساس قاعده انتقال نمادها و كهن الگوها در يك فرهنگ به تحليل صورت‌هايي تصويري از اين مضمون در هنر دوره اسلامي ايران بپردازد. براساس اسطوره‌شناسي تطبيقي مي‌توان اين نكته را مطرح كرد كه جرعه‌فشاني، جرعه‌نوشي و تقديم آييني گل، الگوي آييني مشترك ميان اقوام هندواروپايي است. اين نكته توسط بسياري از صاحبان نظر مورد تأييد قرار گرفته است، اما نكته جالب توجه كه نتيجه كليدي اين مقاله را دربرمي‌گيرد تداوم معنا و تصوير اين الگوي نمادين در هنر و فرهنگ دوره اسلامي است.

The concept of life is one of the main concepts of many ancient civilizations arts, especially in Persian art and civilization. In the present article an attempt has been made to study "the concepts of symbolic and pictorial scenes of pouring win on the ground, presenting gulp and flowers in ancient Persian art, and its continuation in the paintings of Islamic period. The aim of this study is a consideration the content and the origins of one of the most popular scenes in the Islamic arts. The scenes that presented a gift such as flowers or wine to make a beautiful picture. At first glance these motifs can be thought of normal everyday life scenes. But with reviews of its Visual and mythic- religious concept changes in ancient Persian art and culture, can be provide the continuation of a symbolic and Visual archetype on the ancient and Islamic art of Persia. In the present article an attempt has been made to study with an emphasis the mythical and cultural information, Explain the concepts of pouring win on the ground, presenting gulp and flowers in ancient Persian art, Show related images, then analysis them on Islamic art, On the basis of the transmission of symbols and archetype of a culture. Based on comparative mythology, this theory can be said that pouring win on the ground, presenting gulp and flowers are common ritual archetype among the Hindu European groups. This is an issue many of the Scientists have confirmed but the interesting thing that is the key result of this article, is the continuity of meaning and symbolic picture of this pattern in the Islamic art and culture.