پديد آورندگان :
خداداد نوش آبادي، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد كاشان , خيرخواه، سعيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد كاشان - گروه زبان و ادبيات فارسي , مدني، اميرحسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد كاشان - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
اسطوره , شاهنامه , سياوش , امام حسين(ع) , تعزيه
چكيده فارسي :
باورها و سنت‌هاي ايراني و از پي آن نقش و جايگاه معصومان و قهرمانان كهن اين سرزمين، در آيين‌‌ها، اسطوره‌ها و نمادهاي شيعيان ايران، بهويژه در فرهنگ و شعائر و هنرهاي عاشورايي، نمودها و جلوه‌‌هاي زيادي دارند و در بسياري از سنت‌هاي ديني، بن‌مايه‌هاي اين پندارها را مي‌توان مشاهده كرد. در اين ميان، نسخ تعزيه، بهدليل حشر و نشري كه با عامۀ مردم داشته‌اند، از اين باورمندي سرشارترند. در اين مقاله كوشش شده است تأثير داستانِ سياوش بر روايت نسخۀ تعزيه امام حسين(ع) نشان داده شود. از اين رو، ضمن روايت خلاصۀ دو داستان و ويژگي‌هايشان، همانندي‌ها و پيوندهاي آنها در زمينۀ تولد رازناك از مادري آسماني، جنبۀ ازلي بودن، كنش‌ها و واكنش‌هاي طبيعت در برابر اين قهرمانان، پيشگويي و آگاهي ايشان از سرنوشتشان، حضور فرازميني‌ها در روايت دو داستان، مركب و ادوات ويژه، پاكنهادي و شهادتطلبي، تكرارشوندگي در بستر تاريخ، نيايش و شفاعت و نمادها و اشارات مشترك، واكاوي ميشود. اين پژوهش در پي پاسخ به اين پرسش است كه چگونه مي‌توان در كنار روايت يك واقعۀ تاريخي، سرگذشت رازآلود قهرمانان اساطيري را با پيشوايان مذهبي در آميخت؛ به گونه‌اي كه آن شخصيت را براي مردم باورپذيرتر و حتي درخور ستايش بيشتر سازد.
چكيده لاتين :
Rituals and arts, Iranian beliefs and traditions, and therefore the role
and status of the ancient and innocent heroes of this land bring about
diverse events in the rituals, myths and symbols of the Iranian Shiites,
especially in Ashurā culture. The traces of these contents and thoughts
can be found in many religious traditions. In this sense, the Ta'zieh
manuscript is even more widespread because of its reputation among
the general public. This article has attempted to show the impact of
Siāvash's story on Ta'zieh version of Imam Hussein. Therefore the
purpose of this research is through summarizing the two stories and
their characteristics, to examine their similarities and their links with
the mysterious birth of a celestial mother, their eternal aspect, their
actions and reactions of nature to these heroes, their prediction and
awareness of their destiny, their presence of supernatural, equipment,
martyrdom, repetition of history, worship and protection, as well as
common symbols and references. This research attempts to answer the
question of how, in addition to tell a historical fact, it would be
possible to combine the myths of mythical heroes with religious
leaders in order to make the character more credible and even more
praiseworthy.
