طراحي مدل نگهداشت ژن نخبگي با تأكيد بر دانش‌آموختگان آموزش عالي و وزارت بهداشت

Designing a Model for Maintaining Elite Gene with an Emphasis on Graduates of Higher Education and Ministry of Health

با خروج نخبگان و بازنگشتن آنها به كشور، ژن‌هاي نخبگي هم به كشورهاي نخبه‌پذير منتقل و سبب تضعيف جريان توسعه‌يافتگي در كشور مي‌شوند. هدف كلي اين پژوهش طراحي الگوي نگهداشت ژن ‌نخبگي در كشور با تأكيد بر وزارت‌هاي علوم و بهداشت است. روش به‌كار‌رفته، تركيبي از نوع اكتشافي متوالي است. 25 نفر از استادان نخبۀ وزارت‌هاي علوم و بهداشت در بخش مصاحبه شركت داشتند كه با روش نمونه‌گيري قضاوتي - هدفمند انتخاب شدند. در بخش كمي، نمونه شامل 163 نفر از استادان با شرايط خاص بود كه به روش تصادفي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌هاي كيفي پژوهش، مصاحبۀ نيمه‌ساختارمند بود. در بخش كمي از روش دلفي فازي براي اجماع نظرهاي خبرگان و از روش مدل معادلات ساختاري براي تعيين بار عاملي بين متغيرهاي آشكار و پنهان و روايي و پايايي استفاده شد. نتايج پژوهش بيان‌كنندۀ وجود 553 مضمون پايه و 5 مضمون سازمان‌دهنده (عوامل: جاذبه، دافعه، مداخله‌گر، فردي و نگهدارنده) در حوزۀ نگهداشت ژن نخبگي بودند. در روش دلفي فازي پس از سه ‌راند كه خبرگان به اجماع رسيدند، از 96 سؤال پرسش‌نامه 5 سؤال حذف شد و براساس مدل معادلات ساختاري مشخص شد عوامل جاذبه، دافعه، فردي، مداخله‌گر و نگهدارنده، درصد واريانس بالايي از عوامل نگهداشت ژن ‌نخبگي را تبيين مي‌كنند.

Elite migration can be defined as a kind of phenomenon or social issue that has both positive and negative effects and, under specific conditions, it results in desirable advancement of the developing countries. Considering negative effects, elite migration causes the country to face problems in terms of science, research, economics, politics and sociology, and the development cycle will be interrupted. On the other hand, taking the desirable results into consideration, the short-term migration of elites to developed countries make them scientifically richer and once they return to the country, they can effectively contribute to the development of the economic cycle and motivate the human resources inside their country. Therefore, the overall purpose of this research is to design an elite gene retention model emphasizing graduates of higher education and Ministry of Health.