برآورد تاثير تغييرات نرخ ارز بر شاخص قيمت توليدكننده در بخش هاي عمده اقتصاد ايران

Estimating Exchange Rate Pass-Through on Producer Prices in Main Sectors of Iranian Economy

نرخ ارز با توجه به ماهيتي كه دارد مي تواند سطح عمومي قيمت ها را تحت تاثير قرار دهد. اگرچه در زمينه اثرات نرخ ارز بر سطح عمومي قيمتها مطالعات زيادي شده است، اما در زمينه ميزان اثرگذاري نرخ ارز بر قيمت در بخش هاي مختلف اقتصادي مطالعات كمتري انجام شده است. در اين پژوهش تاثير تغييرات نرخ ارز بر اجزاي شاخص قيمت توليدكننده (شامل بخشهاي صنعت، كشاورزي و خدمات) با استفاده از الگوي خودرگرسيون برداري ساختاري (SVAR) محاسبه شده است. براي اين منظور، از داده هاي فصلي دوره زماني 1396-1370 استفاده شده است. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد، در بخش كشاورزي و خدمات با گذشت يك دوره طولاني (24 فصل) گذر نرخ ارز به صورت ناقص (كمتر از 100 درصد) رخ داده است، بطوريكه به ازاي 100 درصد افزايش در نرخ ارز در مجموع و به صورت انباشته قيمت در بخش خدمات 40 درصد و در بخش كشاورزي حدود 46 درصد افزايش يافته است. همچنين شاخص قيمت مصرف كننده نيز به ازاي افزايش 100 درصدي نرخ ارز در نهايت حدود 23 درصد افزايش يافته است. در بخش صنعت بر خلاف ساير بخش هاي اقتصادي گذر نرخ ارز تقريبا كامل و حدود 100 درصد بوده است بطوريكه در فصل 24 در مجموع به ازاي 100 درصد افزايش در نرخ ارز شاهد افزايش بيش از 97 درصد در قيمت هاي توليدكننده در بخش صنعت هستيم. با توجه به نتايج مي توان گفت كه تفاوت قابل توجهي بين اجزاي شاخص قيمت توليدكننده در ايران از نظر انتقال اثرات نرخ ارز و ميزان حساسيت به آن ديده مي شود كه مي توان آن را به ساختار متفاوت اين بخش ها نسبت داد.

Exchange rate changes could impact on prices. Whether exchange rate pass through to prices is complete or incomplete is an interesting question in analyzing impacts of exchange rate policy. An important aspect of exchange rate pass through is in producer price index and in its sub-indices. Our aim is to analyze the effects of exchange rate changes on producer sub-indices. To do that we have used of the structural vector autoregressive (SVAR) methodology. Our data contains 1991 Q2-2017 Q1. The results show that there is a significant heterogeneity in exchange rate pass-through to producer prices. Our results showed that there is complete exchange rate pass through in industrial prices but agricultural and service prices show incomplete pass through. According to previous studies, the difference could be related to different market structure in industrial activities compared to agriculture and service activities.