نقدي بر روش هاشم معروف حسني در اعتبارسنجي روايات فضايل اهل بيت(ع) در كتاب الموضوعات في الآثار و الأخبار

از جمله آثار معاصر در زمينۀ احاديث ساختگي، كتاب الموضوعات في الآثار و الاخبار تأليف هاشم معروف الحسني است كه دربارۀ روايات جعلي موجود در منابع فريقين و با تأكيد بر روايات منقبت و منقصت نگاشته شده است. تاكنون پژوهش‌هاي چندي در خصوص معرفي، روش‌شناسي و نقد اين اثر با نگاهي كلي صورت گرفته است. پژوهش حاضر ضمن بهره‌گيري از اين آثار، نقد و بررسي روايات فضايل اهل بيت(ع) را به‌طور خاص مورد نظر دارد. گرچه هاشم معروف در سراسر كتاب الموضوعات با رويكرد نقد متني و نقد سندي با روايات مواجه شده، گاه با اهمال و تسامح و گاه يك‌جانبه و عجولانه قضاوت كرده است. به نظر مي‌رسد وي عمدتاً از روي محتواي روايت حكم به جعلي بودن آن داده و بررسي‌هاي سندي وي بيشتر جنبه تأييد و تأكيد دارد. روش وي در بررسي سندي برخي روايات با ايراداتي همچون تعميم‌گرايي، غفلت از منابع رجالي دست اول، پرداخت بي‌ضابطه به بحث غلو، عرضۀ اطلاعات نادرست در شرح احوال راويان و نقد غيرمنصفانه برخي محدثان و صاحبان آثار، عدم تفحص از ساير طرق روايت در منابع معتبر روايي و كم‌توجهي نسبت به جمع‌آوري احاديث هم‌مضمون و خانواده حديثي، بهره‌گيري از معيارهاي اختلافي، اصرار بيش از حد بر معيار موافقت روايت با عقل و علم تجربي روبه‌روست