عوامل بيگانگي اجتماعي ميان امام علي(ع) و مردم زمانه در نهج البلاغه

Analysis of Social Alienation Factors between Imam Ali(PBHH) and his Contemporaries in Nahj Al-Balaghah

مفهوم بيگانگي اجتماعي و ابعاد و عوامل آن، در اكثر فرهنگ ها و جوامع بعنوان يك معضل و مسألة اجتماعي مورد تحليل قرار مي گيرد. اين مفهوم بمعناي احساس انفصال و فقدان پيوند ذهني ميان فرد و جامعه مي باشد و رشد و پويايي فرهنگي- اجتماعي جامعه را با توقف مواجه مي كند. امام علي(عليه السلام) در دوران خلافت با حوادث سياسي و اجتماعي مهمي مواجه شد. رويارويي با دشمنان خارجي و داخلي و غفلت و دوري مردم از فرهنگ اصيل اسلامي سبب شد تا ايشان ميان خود و جامعه پيرامون، احساس انفصال و بيگانگي نمايد كه بازتاب اين حالت در خطبه ها و نامه هاي نهج البلاغه بوضوح ديده مي شود. پژوهش حاضر با روش توصيفي و تحليلي و بر اساس نظريه ملوين سيمن به واكاوي بيگانگي اجتماعي امام علي(عليه السلام) مي پردازد. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه احساس بي قدرتي، احساس ناهنجاري اجتماعي و احساس تنفر فرهنگي مهمترين عوامل احساس بيگانگي اجتماعي در نهج البلاغه مي باشند.

The notion of social alienation and its dimensions and factors are analyzed in most cultures and societies as a social problem. This concept implies a sense of separation and a lack of mental bonding between the individual and the community and will stop the socio-cultural development of society. Imam Ali (AS) faced major political and social events during the caliphate period. Confronting foreign and domestic enemies and neglecting people from the genuine Islamic culture caused them to feel distinctly and alienate between themselves and the surrounding society, which is clearly reflected in the sermons and letters in Nahj al-Balaghah. The present study attempts to analyze social alienation of Imam Ali (AS) via a descriptive and analytical method and based on Melvin Seeman’s theory. The results of the research show that the feeling of powerlessness, social anomalies and cultural feelings of hatred are the most important factors in feeling social alienation in Nahj al-Balaghah.