تأثير جذب سرريز دانش بر توسعه بانكي كشورهاي منتخب داراي فراواني منابع طبيعي

توسعه بخش بانكي به عنوان يكي از ابعاد توسعه بخش مالي نقش مهمي در تقويت حس سپرده گذاري مردم براي هدايت پس اندازهاي آنان به سمت فعاليت هاي توليدي ايفا مي كند. لذا توجه به عوامل تعيين كننده اين بخش از توسعه مالي لازم به توجه است كه در اين پژوهش، جذب سرريز دانش از اهم ترين عوامل موثر بر توسعه بخش بانكي، مورد توجه قرار گرفته كه از توجه پژوهشگران و دولت مردان دور مانده است.از جمله عوامل مهم و تآثيرگذار بر فعاليت‌هاي نوآورانه، سرريزهاي دانش(فناوري) از طريق واردات كالاهاي واسطه‌اي است.اهميت تاثيرگذاري سرريز فناوري به ميزان جذب آن است و جذب سرريز فناوري به كيفيت سرمايه انساني بستگي دارد. زيرا، خصوصيات كيفي نيروي انساني باعث استفاده مطلوب از فناوري‌هاي خارجي و همچنين افزايش قدرت خلق طرح‌هاي جديد و انتقال فناوري از كالاهاي وارداتي حامل دانش به توليد خدمات جديد و نوين در عرصه بانكي مي‌گردد. بنابراين، جذب سرريز فناوري(از كانال واردات كالاهاي واسطه‌اي و سرمايه‌اي)، امكان ارائه خدمات نوين بانكي به مشتريان بانكي را تسهيل مي‌كند. از سوي ديگر، جذب سرريز فناوري به عنوان يكي از مهم ترين مولفه هاي مهم در رشد اقتصادي مستمر و باثبات منجر به كاهش هزينه ها، افزايش كيفيت و بهبود توزيع كالاها، افزايش بهره وري و افزايش مزيت نسبي بنگاه‌ها مي‌گردد. در نتيجه، بهره گيري از اثرات جذب سرريز فناوري و كسب منافع ناشي از واردات كالاهاي سرمايه اي و واسطه اي از شركاي خارجي منجر به افزايش تمايل پس اندازكنندگان در جهت سرمايه‌گذاري و پس انداز مي‌گردد. بدين‌ترتيب، جذب سرريز فناوري منجر به توسعه بخش بانكي مي گردد.  لذا پژوهش حاضر به بررسي تاثير جذب سرريز دانش بر اعتبارات اعطايي به بخش خصوصي از سوي بانك ها به عنوان شاخص توسعه بخش بانكي در كشورهاي منتخب داراي فراواني منابع طبيعي طي دوره 2015-1996 با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم‌يافته (GMM) مي پردازد.  بر اساس نتايج پژوهش ضريب متغير توسعه بخش بانكي با يك وقفه مثبت است. اين نتيجه نشان از پويايي توسعه بخش بانكي در طي زمان است، به طوري كه كاركرد بخش بانكي در دوره جاري به دوره بعد نيز گسترش مي‌‌يابد. تاثير اثر متقابل سرريز دانش در سرمايه انساني به عنوان شاخص جذب سرريز دانش بر توسعه بخش بانكي مثبت است چرا كه نيروي كار آموزش ديده و ماهر مي تواند با جذب سرريز فناوري از شركاي تجاري (از كانال واردات) داراي فعاليت هاي تحقيق و توسعه بالا سبب خلق، كسب و انتشار دانش در راستاي توسعه بخش بانكي شود چرا كه افراد تحصيل كرده و آموزش ديده با تسهيل در كسب و خلق فناوري منجر به كاهش هزينه هاي خدمات بانكي و ايجاد خلاقيت و نوآوري در خدمات بانكي مي گردند و زمينه را براي افزايش تمايل سرمايه‌داران و پس اندازكنندگان در جهت سرمايه گذاري و پس انداز فراهم نموده و بدين ترتيب سبب توسعه بخش بانكي مي شوند. همچنين متغيرهاي نرخ سود بانكي واقعي، توليد ناخالص داخلي سرانه و شاخص قيمت مصرف كننده نيز تاثير مثبت بر توسعه بخش بانكي دارند و متغير نرخ ارز نيز تاثير بي معنا بر توسعه بخش بانكي كشورهاي منتخب داراي منابع طبيعي دارد. بنابراين متناسب با واقعيت موجود مشاهده مي شود هنوز در كشور مورد مطالعه، بخش بانكي از عملكرد مناسبي برخوردار نيست و تاثير آن بر رفاه و رشد اقتصادي به وضوح ديده مي شود.در راستاي ارتقاء بخش بانكي كشورهاي داراي منابع طبيعي پيشنهادات زير ارائه مي گردد: ü       ايجاد فضاي مناسب براي جذب دانش و فناوري حاصل از فعاليت هاي تحقيق و توسعه خارجي از كانال واردات كالاهاي واسطه اي و سرمايه اي در راستاي ارتقاء كيفيت و مزيت نسبي بخش هاي توليدي و دستيابي به رشد اقتصادي مستمر و باثبات كه مسبب توسعه بخش بانكي و فراهم نمودن پس انداز و سرمايه گذاري است. تقويت كيفيت آموزش منابع انساني براي جذب سرريز دانش در جهت ارائه خدمات نوين بانكي از طريق هدايت ثروت هاي تجديدناپذير(درآمدهاي ارزي حاصل از منابع طبيعي) به ثروت هاي تجديدپذير در راستاي توسعه بخش بانكي.