مطالعه معناي خصوصيات مسكن بر اساس گسترش مدل ابزار غايت

تحقيقات اخير در حوزه مطالعات مسكن با تلفيق مدل‌هاي اقتصادي، منجر به ايجاد روش‌هاي جديد مطالعه خصوصيات مسكن گرديده است. نقطه قوت اين پژوهش‌ها، كاربرد آن در بازنگري سطوح مختلف برنامه ريزي مسكن است. يكي از اركان مهم برنامه ريزي مسكن، مطالعه مسكن با توجه به اطلاعات مستند و قابل اطمينان است، كه با توجه به آنها بتوان به طراحي در حوزه مسكن و محيط‌هاي مسكوني پرداخت. ضرورت از انجام اين پژوهش، تدوين چارچوبي است كه به وسيله آنها بتوان نيازها و اولويت‌هاي افراد در انتخاب مسكن را پيش بيني نمود و نتايج آن در برنامه‌هاي مسكن دخيل نمود. با ‌توجه به ماهيت اكتشافي مسئله مطالعات معناي خصوصيات مسكن، روش تحقيق اين مقاله به صورت كيفي و بر پايه استدلال منطقي خواهد بود. مدل ابزارغايت كه تاكنون در حوزه بازاريابي كاربرد داشته است، با استفاده از تحقيقات دهه اخير، در مطالعات مسكن استفاده و گسترش داده شده است. مدل ابزارغايت مدلي است كه تلاش مي‌كند كه گزينه‌هاي انتخابي افراد را با ارزش‌هاي اساسي و اهداف آنها نسبت دهد. ارزش‌ها نقش مهمي در هدايت الگوهاي انتخاب شده دارند. ايده اصلي در مدل ابزار غايت اين است كه افراد گزينه‌اي را انتخاب مي‌كنند كه پيامد مطلوبي داشته و پيامدهاي نامطلوب را به حداقل برساند. در اين مدل ارتباط بين ارزش‌ها و خصوصيات غير مستقيم است، كه اين ارتباط از طريق پيامدها حاصل مي‌شود. براي بيان تحقق‌پذيري چارچوب پيشنهادي اين تحقيق، كاربرد اين روش در يك تحقيق نمونه موردي در محيط مسكن، صورت گرفته است، تا روند تبيين گزاره‌ها و نمودار سلسله پيامدمعني خصوصيات قابل فهم باشد. نتايج بررسي نمونه موردي نشان داد كه عوامل معنائي تأثيرگذار بر محيط مسكن در دو سطح قابل جمع‌بندي است. سطح اول عوامل معنائي، از «ارزش‌ها و روش زندگي جمعي و كلان» همچون؛ «جايگاه اجتماعي، محرميت، هويت، خويشاوندي، امنيت و معيشت» نشأت مي‌گيرند و سطح دوم عوامل ذهني سازنده محيط‌هاي زندگي هستند كه از «رويدادهاي رفتاري خرد» همچون «تأمين خصوصيات كالبدي مناسب رويدادهاي رفتاري»، «تسهيل روابط فضائي قرارگاه‌هاي رفتار»، «انتظام زماني مناسب رويدادهاي رفتاري»، و «تأمين شرايط مطلوب اقليمي رويدادهاي رفتاري» اثر مي‌پذيرند. آنچه كه اين تحقيق به آن مي‌پردازد، نياز به رويكردهاي نوين در حوزه مطالعات مسكن با استفاده از مدل ابزارغايت است، كه بيان مي‌نمايد، كه چگونه مي‌توان فرآيند استفاده از مدل ابزارغايت را در تحقيقات مسكن، بهينه نمود.