ارزيابي اثر پرايمينگ و اندازه بذر بر عملكرد زيست‌توده، شاخص كارايي مصرف آب و برخي ويژگي‌هاي اكوفيزيولوژيك اكوتيپ‌هاي پياز خوراكي (Allium cepa L.)

به‌منظور بررسي اثر پرايمينگ و اندازه بذر بر عملكرد زيست‌توده،كارايي مصرف آب و برخي ويژگي‌هاي اكوفيزيولوژيك اكوتيپ‌هاي پياز خوراكي، اين پژوهش در دو سال زراعي 1391 و 1392 به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان‌شرقي اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايش شامل پرايمينگ در چهار سطح (هيدروپرايمينگ با آب مقطر، اسموپرايمينگ با نيترات پتاسيم، پرايمينگ با استفاده از محلول فولامين2 درصد و شاهد (پرايمينگ نشده)، اندازه بذر در سه سطح (ريز، متوسط و درشت) و اكوتيپ در دو سطح قرمز آذرشهر و زرقان بود. ويژگي‌هاي عملكرد زيست‌توده، كارايي مصرف آب سوخ و زيست‌توده، محتواي نسبي آب برگ، ميزان آب مصرفي، شاخص برداشت، هدايت روزنه‌اي در مرحله سوخ‌دهي و پر شدن سوخ، ميزان رشد، درجه باردهي، انرژي دريافتي و مقدار انرژي توليدي مورد بررسي قرار گرفت. اثر پرايمينگ و اندازه بذر از نظر تمام ويژگي مورد بررسي از لحاظ آماري تفاوت معني‌دار نشان داد. نتايج نشان داد كه پرايمينگ بذر موجب بهبود عملكرد زيست‌توده و ويژگي‌هاي اكوفيزيولوژيك گياه گرديد، به‌طوري‌كه بيشترين ميزان عملكرد زيست‌توده (105.98 تن در هكتار)، كارايي مصرف آب سوخ (4.98 كيلوگرم در متر مكعب)، كارايي مصرف آب زيست‌توده (13.30 كيلوگرم در متر مكعب)، شاخص برداشت (82 درصد) و محتواي نسبي آب برگ (86 درصد) به پرايمينگ با ماده فولامين تعلق داشت و كمترين آن‌ها از تيمار شاهد به‌دست آمد. بيشترين عملكرد زيست‌توده (100.33 تن در هكتار)، كارايي مصرف آب سوخ (4.88 كيلوگرم در متر مكعب)، كارايي مصرف آب زيست‌توده (13.30 كيلوگرم در متر مكعب)، شاخص برداشت (80 درصد) و محتواي نسبي آب برگ (85 درصد) از بذور درشت و كمترين آن‌ها از بذر ريز به‌دست آمد. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد پيش‌تيمار بذر با استفاده از ماده فولامين و بذور درشت در مقايسه با ساير روش‌هاي پيش‌تيمار و اندازه بذر، باعث بهبود ويژگي‌هاي پياز خوراكي گرديد، لذا استفاده از پيش‌تيمار با ماده فولامين و اندازه درشت بذر جهت كاشت پياز در شرايط مشابه اين آزمايش قابل توصيه است.