مدل‌سازي و پيش‌بيني تغييرات كاربري اراضي شهر لاهيجان با رويكرد توسعه پايدار

در سال‌هاي اخير، اراضي از شهرهاي ايران به‌خصوص اراضي حاشيه‌اي شهرها، تحت تأثير روند شهرنشيني و نياز شهروندان به مسكن، تغيير كاربري داده و به اراضي ساخته‌شده تبديل گرديده است. هم‌چنين شهر لاهيجان نيز مانند بسياري از شهرهاي ايران به دليل افزايش ساخت‌وساز، دچار تغيير و تحولات قابل‌توجهي در زمينه كاربري اراضي شده است. هدف پژوهش حاضر مدل‌سازي و پيش‌بيني تغييرات كاربري اراضي با استفاده از LCM و CA MARKOV مي‌باشد، روش پژوهش، به لحاظ هدف از نوع كاربردي و به لحاظ ماهيت و روش از نوع تحقيقات توصيفي – تحليلي مي‌باشد. در اين راستا از تصاوير ماهواره‌اي لندست مربوط به چهار دوره زماني 1368، 1379، 1389 و 1397 بهره گرفته‌شده است. تصاوير چهار دوره پس از عمليات پيش‌پردازش با استفاده از روش حداكثر احتمال طبقه‌بندي گرديدند. سپس با استفاده از مدل LCM و CA MARKOV به شناسايي و پيش‌بيني تغييرات كاربري اراضي شهر لاهيجان پرداخته‌شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه مساحت اراضي ساخته‌شده از سال 1368 تا 1397 نزديك به 1250 هكتار افزايش‌يافته و اراضي جنگل و باغات در اين دوره با كاهش حدوداً 2000 هكتاري روبه‌رو بوده است. بنابراين با توجه به مقايسه طبقه‌بندي‌ها و نتايج حاصل از مدل LCM مشخص مي‌گردد، كه بيشترين تغييرات در اين دوره مربوط به جنگل و باغات مي‌باشد. در پايان با به‌كارگيري مدل زنجيره ماركوف تغييرات كاربري اراضي را براي سال 1409 را پيش‌بيني‌شده است. ازاين‌رو با توجه به نتايج حاصل از پيش‌بيني تغييرات احتمال مي‌رود كه در سال 1409 ميزان 760.5 هكتار از اراضي جنگل و باغات كاسته شده و 53.91 هكتار به اراضي ساخته‌شده، 693.09 هكتار به شاليزارها و 13.5 هكتار نيز به پهنه آبي افزوده خواهد شد. بنابراين بررسي‌ها نشان مي‌دهد رشد مساحت‌ها در محدوده موردمطالعه متناسب و همسو نبوده؛ و اين مسئله باعث ايجاد پديده گستردگي در شهر لاهيجان گرديده است.