زبان زمان: سبك‌شناسي گزاره‌هاي زماني و بررسي زمان ماجراجويي در ترجمۀ هزارويك شب

در داستان‌هاي عاميانه، گزاره‌هايي زماني وجود دارد كه بيانگر مبهم و فرضي بودن زمان است. اين گزاره‌ها در هزارويك‌ شب بسامد بالايي دارد و گاه به صورت متوالي در يك حكايت تكرار مي‌شود كه با توجه به‌كاربرد هدفمند آن در داستان، از منظر سبك‌شناسي درخور بررسي است. اين گزاره‌ها علاوه بر ملموس كردن زمان در ذهن مخاطب، تغيير مكان وقوع حوادث و ميزان فواصل زماني را نيز نشان مي‌دهد. در مقالۀ حاضر تلاش شده‌است هدفِ استفاده از گزاره‌هاي زماني در ترجمۀ هزارويك‌ شب كه بنا بر بافت موقعيتي داستان به وجود آمده‌است، به عنوان يك مشخصۀ سبكي بررسي شود. همچنين، مفهوم «پيوستگي زمان و مكان» در منطق صوري كه در زبان و ادبيات به‌كار گرفته مي‌شود و مؤلفه‌هاي ديگري كه متعلق به محتواي اين داستان‌هاست، همچون «زمان تهي» (وقفۀ زماني بين حوادث) و «زمان تصادفي» (كاربرد گزاره‌هايي كه حوادث را به نفع قهرمان داستان تغيير مي‌دهد) بررسي و تببين شده‌است.