پديد آورندگان :
توكلي شانديز، ابوالفضل دانشگاه قم - دانشكده الهيات و معارف اسلامي - گروه فلسفه اخلاق , اسلامي اردكاني، حسن دانشگاه اديان و مذاهب، دانشكده اديان , فاضلي، احمد دانشگاه قم
كليدواژه :
اخلاق روايت , پل ريكور , هويت روايي , اخلاق فضيلت , اخلاق وظيفه‌باور
چكيده فارسي :
اين مقاله مي‌كوشد به تأمل در مورد نسبت اخلاق و روايت با تأكيد بر آراي پل ريكور، فيلسوف بزرگ فرانسوي بپردازد. به اين منظور پس از نگاهي اجمالي به مفهوم و نظريه‌هاي روايت و طرح پيشينه موضوع در مورد نسبت اخلاق و روايت، به سراغ نسبت روايت و اخلاق در آراي ريكور مي‌رود. به اين منظور پس ارائه برداشت ريكور از روايت، كليات آراي اخلاقي وي را مورد بررسي قرار مي‌دهد و مي‌كوشد روشن سازد كه آراي اخلاقي وي در گسترۀ اخلاق هنجاري چه جايگاهي دارد. در نهايت مهم‌ترين نسبت‌هايي كه بين روايت و اخلاق در آراي ريكور برقرار هستند را شرح مي‌دهد. نتيجه اينكه تمام ابعاد نظرات ريكور در زمينه اخلاق در ذيل نسبت آن با روايت نمي‌گنجد، اما نقش روايت در تكوين و انتقال اخلاق بسيار مهم است. از جمله اينكه روايت بنيان «خويشتن» بوده، موجب مي‌شود بتوان «ديگري» را در زندگي «خويشتن» دخالت داد و حضور ديگري، خود سرآغاز اخلاق است. همچنين روايت شيوۀ انتساب كنش و لذا پذيرش مسئوليت اخلاقي است. اهميت ديگر روايت براي اخلاق اين است كه محمل تخيل و در نتيجه تخيل اخلاقي است. در نهايت اينكه روايت نقش مهمي در پرورش حكمت عملي دارد چراكه فرصتي را براي تفكر در موقعيت پديد مي‌آورد و همچنين امكان آموزش و انتقال اصول اخلاقي را فراهم مي‌سازد.
چكيده لاتين :
This paper tries to reflect on the relationship between ethics and narrative, i.e. "narrative ethics", emphasizing the ideas of a great contemporary French philosopher, Paul Ricoeur. For this purpose, after a review of literature regarding narrative and narratology, and then “ethics and narrative”, investigates the relationship between these two from viewpoint of Ricoeur. To do this, his conception of narrative is discussed. Then by introducing the generalities of his moral theory, Ricoeur’s ideas are compared with some major theories of normative ethics. Finally, it is tried to elaborate the ethical aspects of narrative in his writings. It is concluded that, despite the fact that the concept of "narrative ethics" cannot encompass all aspects of Ricoeur's views on ethics, it is, in some respects, of great importance to his ethical views. These include: narrative as the foundation of self; the means of involving "the other" in our life; as a method of attribution of action; as a means of imagination; a poetic mediator between "is" and "ought"; and, finally, the importance of narrative to deepen the virtue ethics, the cultivation of practical wisdom, as well as learning moral principles.
