پيوند و گسست متن و نگاره در شاهنامه بايسنغري

شاهنامه بايسنغري، اثر ممتاز و برجسته مكتب نگارگري هرات تيموري در عصر شاهرخ تيموري است كه به سفارش بايسنغرميرزا، فرزند هنردوست شاهرخ و با دعوت از هنرمندان بزرگ آن روزگار خلق گرديد. اين اثر از دو جنبه متن و نگاره حائز اهميت است؛ چرا كه متن آن توسط گروهي از شاهنامه‌ شناسان بزرگ فراهم آمده و نگاره هاي آن توسط نام‌ آوران مكتب نگارگري هرات به تصوير كشيده شده است و اين فرضيه را در ذهن متبادر مي‌سازد كه احتمالاً ارتباط تنگاتنگي بين متن و تصوير در اين شاهنامه وجود داشته باشد. همين نكته اساس اين پژوهش را شكل مي‌دهد. هدف از اين پژوهش، بررسي پيوند و گسست بين متن شاهنامه ‌بايسنغري و نگاره هاي آن مي باشد. پرسش اين است: نگارگران شاهنامه ‌بايسنغري تا چه اندازه به متن ادبي شاهنامه در ترسيم نگاره هاي آن وابسته بوده‌‌اند؟ اين پژوهش با بهره‌گيري از روش تحليلي-تطبيقي و استفاده از منابع كتابخانه‌اي-اسنادي به بيان موضوع مي‌پردازد. نتايج تحقيق مبيّن آن است كه نگارگران شاهنامه بايسنغري، از آموخته هاي خود در تصويرگري بهره ‌برده و الگوهاي از پيش ‌آموخته را به تصوير كشيده اند؛ از اين‌رو توجه چنداني به متن كتاب نداشته و خود را موظف به خوانش متن ندانسته ‌اند؛ بنابراين در اين نسخه ارتباط چنداني بين متن و نگاره ها وجود ندارد.