ملاحظاتي دربارۀ ضبط و شرح برخي از بيت هاي كوش نامه

منظومۀ كوش ‌نامه سرودۀ حكيم ايرانشان ‌بن‌ ابي الخير ، بين سال‌هاي 501تا 504 ه.ق در عهد سلطان محمد بن ملك‌شاه سلجوقي در بيش از ده ‌هزار بيت سروده شده است كه يكي از استوارترين منظومه هاي حماسي بعد از شاهنامه است. اين منظومه شرح حال كوش پيل دندان، برادرزادۀ ضحاك است كه در دامن آبتين پرورش مي يابد، اما سپس راه و رسم اهريمني در پيش مي گيرد و بعد از فراز و نشيب هاي بسيار، هم از نظر صورت و هم سيرت ديگرگون مي شود و سويه اي اهورايي به خود مي گيرد. ازآنجا كه تنها نسخۀ كوش نامه در سال 800ه.ق كتابت شده و حدود 300 سال با سرايش منظومه فاصله دارد، بديهي است كه مصحح محترم، جلال متيني رنج زيادي را در تصحيح اين اثر متحمل شده است. چون متيني علي رغم تصحيح شايسته اش، خود يادآور شده كه بالغ بر 500 بيت اين منظومه از نظر معنا يا نويسش، روشن نيست، نگارنده كوشيده است كه علاوه بر تبيين معناي برخي از بيت ها، پيشنهاد هايي را در خصوص ضبط ارجح حدود 50 بيت مبهم اين منظومه ارائه دهد.