رابطه شرم، خود دلسوزي و عدم تحمل بلاتكليفي با نگرش‌هاي خوردن دانش آموزان دختر

يافته‌هاي پژوهشي نشان مي‌دهد دختران نوجوان براي ابتلا به شكل‌هاي متنوع رفتارهاي خوردن مستعدند زيرا آن‌ها به چالش‌هاي مربوط به‌اندازه، شكل و ظاهر فيزيكي حساس هستند. اين پژوهش باهدف بررسي نقش شرم، خود دلسوزي و عدم تحمل بلاتكليفي در آسيب‌شناسي نگرش‌هاي خوردن دانش آموزان دختر انجام شد. اين پژوهش توصيفي از نوع همبستگي بود و جامعه آماري آن را كليه دانش آموزان دختر سال سوم مقطع متوسطه شهر بيرجند در سال تحصيلي 96-1395 تشكيل داد. با توجه به حجم جامعه و بر مبناي استفاده از جدول كرجسي/مورگان حجم نمونه 259 برآورد شد. براي گردآوري داده‌ها از مقياس شرم از تصوير بدني ديورت و همكاران (2015)، مقياس شرم از ديگران متيوس و همكاران (2015)، مقياس خود دلسوزي رايس و همكاران (2011)، مقياس تحمل‌ناپذيري بلاتكليفي كارلتون و همكاران (2007) و پرسشنامه نگرش‌هاي خوردن گارنر و همكاران (1979) استفاده گرديد. براي بررسي فرضيه‌هاي پژوهش تحليل رگرسيون چندگانه بكار رفت. تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه شرم از تصوير بدني، خوددلسوزي سازگارانه و شرم از ديگران در پيش‌بيني نگرش‌هاي خوردن نقش دارند و روي‌هم 32 درصد از واريانس اين نگرش‌ها را تبيين كردند، اما خوددلسوزي ناسازگارانه و عدم تحمل بلاتكليفي در تبيين اين ارتباط نقشي نداشت. اين يافته‌ها بر نقش تسهيل‌كننده توانايي‌هاي خود دلسوزي و اثرات بيماري‌زاي شرم از تصوير بدني و شرم از ديگران در نگرش‌هاي خوردن دانش آموزان تأكيد دارد. يافته ها نشان داد بين نگرشهاي خوردن با شرم از ديگران، شرم از تصوير بدني، عدم تحمل بلاتكليفي و خوددلسوزي ناسازگارانه رابطه مثبت و با خوددلسوزي سازگارانه رابطه منفي وجود دارد. اين رابطه در سطح آلفاي 0/03 معنيدار است (p 0.05). به علاوه نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه شرم از تصوير بدني، خوددلسوزي سازگارانه و شرم از ديگران در پيش بيني نگرشهاي خوردن نقش دارند و 12درصد از واريانس اين نگرشها را تبيين كردند، اما خوددلسوزي ناسازگارانه و عدم تحمل بلاتكليفي در تبيين اين ارتباط نقشي نداشت. با توجه به يافته هاي پژوهش به درمانگران پيشنهاد ميشود كه در فرآيند مداخله هاي روانشناختي براي مديريت و درمان مشكلات خوردن، به سازه هاي شرم از تصوير بدن و شرم از ديگران توجه كنند و راهبردهايي براي تعديل و اصلاح آنها به بيماران ارائه نمايند. به علاوه با توجه به ارتباط خوددلسوزي سازگارانه با نگرشهاي خوردن، روشهاي آموزش و افزايش خوددلسوزي را ميتوان در كار با چنين افرادي بكار برد